Monday, December 2, 2024

Raskhan ke Savaiya Arth Sahit रसखान के सवैया अर्थ सहित सवैये

 सेस गनेस महेस दिनेस रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


सेस गनेस महेस दिनेस सुरेसहु जाहि निरंतर गावै।.
जाहि अनादि अनंत अखंड अछेद अभेद सुबेद बतावै॥.
नारद से सुक व्यास रटै पचि हारे तऊ पुनि पार न पावै।.
ताहि अहीर की छोहरिया छछिया भरि छाछ पै नाच नचावै॥.
ses ganes mahes dines suresahu jaahi nira.ntar gaavai।.
jaahi anaadi ana.nt akha.nD achhed abhed subed bataavai||.
naarad se suk vyaas raTai pachi haare ta.uu puni paar n paavai।.
taahi ahiir kii chhohariya chhachhiya bhari chhaachh pai naach nachaavai||.
ses ganes mahes dines suresahu jaahi nira.ntar gaavai।.
jaahi anaadi ana.nt akha.nD achhed abhed subed bataavai||.
naarad se suk vyaas raTai pachi haare ta.uu puni paar n paavai।.
taahi ahiir kii chhohariya chhachhiya bhari chhaachh pai naach nachaavai||.

Explanation व्याख्या
रसखान कहते हैं कि जिस कृष्ण के गुणों का शेषनाग, गणेश, शिव, सूर्य, इंद्र निरंतर स्मरण करते हैं। वेद जिसके स्वरूप का निश्चित ज्ञान प्राप्त न करके उसे अनादि, अनंत, अखंड अछेद्य आदि विशेषणों से युक्त करते हैं। नारद, शुकदेव और व्यास जैसे प्रकांड पंडित भी अपनी पूरी कोशिश करके जिसके स्वरूप का पता न लगा सके और हार मानकर बैठ गए, उन्हीं कृष्ण को अहीर की लड़कियाँ छाछिया-भर छाछ के लिए नाच नचाती हैं।

अली पगे रँगे जे रँग सावरे रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


अली पगे रँगे जे रँग सावरे मो पै न आवत लालची नैना।.
धावत है उतही जित मोहन रोके एकै नहिं घूँघट रोना॥.
काननि कौ कल नाहि परै सखी प्रेम सो भीजे सुनै बिन बैना।.
रसखानि भई मधु की मखियाँ अब नेह को बँधन क्यों हूँ छुटै ना॥.
alii page ra.nge je ra.ng saavare mo pai n aavat laalachii naina।.
dhaavat hai uthii jit mohan roke ekai nahi.n ghuu.nghaT ronaa||.
kaanani kau kal naahi parai sakhii prem so bhiije sunai bin baina।.
raskhaani bha.ii madhu kii makhiyaa.n ab neh ko ba.ndhan kyo.n huu.n chhuTai naa||.
alii page ra.nge je ra.ng saavare mo pai n aavat laalachii naina।.
dhaavat hai uthii jit mohan roke ekai nahi.n ghuu.nghaT ronaa||.
kaanani kau kal naahi parai sakhii prem so bhiije sunai bin baina।.
raskhaani bha.ii madhu kii makhiyaa.n ab neh ko ba.ndhan kyo.n huu.n chhuTai naa||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से अपने प्रेम का वर्णन करती हुई कहती है कि हे सखि! मेरे ये लालची नेत्र कृष्ण के प्रेम में इस प्रकार बंदी हो गए है कि अब ये मेरे वश में नहीं रहे। ये जिस ओर भी कृष्ण को देखते हैं, उसी ओर दौड़ने लगते हैं और घूँघट के घर में भी नहीं रुकते, अर्थात् चाहे जितना आवरण इनके ऊपर डाला जाए, ये उस आवरण को भेद कर भी कृष्ण की ओर दौड़ते हैं। हे सखि! प्रेम से भीगे हुए नयनों को सुने बिना इन कानों को चैन नहीं मिलता, अर्थात् ये कान प्रिय की मधुर बातों को सुनने के लिए सदैव आकुल रहते हैं। रसखान कहते हैं कि मेरी ये आँखें शहद की मक्खियाँ बन गई हैं, अब प्रेम का बंधन किस प्रकार छूट सकता है? कहने का भाव यह है कि जिस प्रकार शहद की मक्खियाँ अपने ही बनाए हुए शहद के छाते में बंदी हो जाती है, उसी प्रकार मेरे नेत्र अपने द्वारा ही उत्पन्न किए गए प्रेम में बंदी बन गए हैं।

काह कहूँ सजनी सँग की रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


काह कहूँ सजनी सँग की रजनी नित बीतै मुकुंद को हेरी।.
आवन रोज कहैं मनभावन आवन की न कबौं करी फेरी॥.
सौतिन भाग बढ्यौ ब्रज में जिन लूटत हैं निसि रंग घनेरी।.
मो रसखानि लिखी बिधना मन मारिकै आपु बनी हौं अहेरी।।.

Explanation व्याख्या


सवैये (एन.सी. ई.आर.टी)
रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


Explanation व्याख्या


मानुष हौं तो वही रसखानि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


मानुष हौं तो वही रसखानि बसौ ब्रज गोकुल गाँव के ग्वारन।.
जो पसु हौं तो कहा बसु मेरा चरौं नित नंद की धेनु मँझारन।.
पाहन हौं तो वही गिरि को जो धर्यौ कर छत्र पुरंदर कारन।.
जो खग हौं तौ बसेरो करौं मिलि कालिंदी-कूल-कदंब की डारन॥.
maanush hau.n to vahii raskhaani basau braj gokul gaa.nv ke gvaaran।.
jo pasu hau.n to kaha basu mera charau.n nit na.nd kii dhenu ma.njhaaran।.
paahan hau.n to vahii giri ko jo dharyau kar chhatr pura.ndar kaaran।.
jo khag hau.n tau basero karau.n mili kaali.ndii-kuula-kada.mb kii Daaran||.
maanush hau.n to vahii raskhaani basau braj gokul gaa.nv ke gvaaran।.
jo pasu hau.n to kaha basu mera charau.n nit na.nd kii dhenu ma.njhaaran।.
paahan hau.n to vahii giri ko jo dharyau kar chhatr pura.ndar kaaran।.
jo khag hau.n tau basero karau.n mili kaali.ndii-kuula-kada.mb kii Daaran||.

Explanation व्याख्या
रसखान कहते हैं कि यदि मुझे आगामी जन्म में मनुष्य-योनि मिले तो मैं वही मनुष्य बनूँ जिसे ब्रज और गोकुल गाँव के ग्वालों के साथ रहने का अवसर मिले। आगामी जन्म पर मेरा कोई वश नहीं है, ईश्वर जैसी योनि चाहेगा, दे देगा, इसलिए यदि मुझे पशु-योनि मिले तो मेरा जन्म ब्रज या गोकुल में ही हो, ताकि मुझे नित्य नंद की गायों के मध्य विचरण करने का सौभाग्य प्राप्त हो सके। यदि मुझे पत्थर-योनि मिले तो मैं उसी पर्वत का एक भाग बनूँ जिसे श्रीकृष्ण ने इंद्र का गर्व नष्ट करने के लिए अपने हाथ पर छाते की भाँति उठा लिया था। यदि मुझे पक्षी-योनि मिले, तो मैं ब्रज में ही जन्म पाऊँ ताकि मैं यमुना के तट पर खड़े हुए कदम्ब वृक्ष की डालियों में निवास कर सकूँ।

अंगनि अंग मिलाय दोऊ रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


अंगनि अंग मिलाय दोऊ रसखानि रहे लपटे तरु छाँहीं।.
संग निसंग अनंग को रंग सुरंग सनी पिय दै गल बाँहीं॥.
बैन ज्यों मैन सु ऐन सनेह कों लूटि रहे रति अंतर जाहीं।.
नीबी गहै कुच कंचन कुंभ कहै बनिता पिय नाहीं जू ना नाहीं॥.
a.ngni a.ng milaay do.uu raskhaani rahe lapTe taru chhaa.nhii.n।.
sa.ng nisa.ng ana.ng ko ra.ng sura.ng sanii piy dai gal baa.nhii.n||.
bain jyo.n main su ain saneh ko.n luuTi rahe rati a.ntar jaahii.n।.
niibii gahai kuch ka.nchan ku.mbh kahai banita piy naahii.n juu na naahii.n||.
a.ngni a.ng milaay do.uu raskhaani rahe lapTe taru chhaa.nhii.n।.
sa.ng nisa.ng ana.ng ko ra.ng sura.ng sanii piy dai gal baa.nhii.n||.
bain jyo.n main su ain saneh ko.n luuTi rahe rati a.ntar jaahii.n।.
niibii gahai kuch ka.nchan ku.mbh kahai banita piy naahii.n juu na naahii.n||.

Explanation व्याख्या


एक समै मुरली धुनि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


एक समै मुरली धुनि में रसखानि लियो कहुँ नाम हमारो।.
ता दिन तें परि बैरी बिसासिनी झाँकन देती नहीं है दुवारो॥.
होत चबाव बचाओं सु क्यों करि क्यों अलि भेंटिए प्रान पियारो।.
दृष्टि परी तबहीं चटको अटको हियरे पियरे पटवारो॥.

 

कौन ठगौरी भरी हरि आजु रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कौन ठगौरी भरी हरि आजु बजाई है बाँसुरिया रँग भीनी।.
तान सुनी जिनहीं तिनहीं तबहीं तिन लाज बिदा कर दीनी।.
घूमै घड़ी घड़ी नंद के द्वार नवीनी कहा कहुँ बाल प्रबीनी।.
या ब्रजमंडल में रसखानि सु कौन भटू जो लटू नहिं कीनी॥.

 

मानुष हौं तो वही रसखानि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


मानुष हौं तो वही रसखानि बसौं ब्रज गोकुल गाँव के ग्वारन।.
जो पशु हौं तौ कहा बस मेरो चरौं नित नंद की धेनु मँझारन॥.
पाहन हौं तौ वही गिरि को जो धर्यो कर छत्र पुरंदर धारन।.
जो खग हौं तौ बसेरो करौं मिलि कालिंदी कूल कदंब की डारन॥.

 

कल काननि कुंडल मोरपखा रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कल काननि कुंडल मोर-पखा उर पै बनमाल बिराजति है।.
मुरली कर में अधरा मुसकानि-तरंग महा छवि छाजति है॥.
रसखानि लखे तन पीत पटा सत दामिनि-सी दुति लाजति है।.
वहि बाँसुरी की धुनि कान परे कुलकानि हियो तजि भाजति है॥.
kal kaanani ku.nDal mora-pakha ur pai banmaal biraajati hai।.
murlii kar me.n adhra muskaani-tara.ng maha chhavi chhaajati hai||.
raskhaani lakhe tan piit paTa sat daamini-sii duti laajati hai।.
vahi baa.nsurii kii dhuni kaan pare kulkaani hiyo taji bhaajati hai||.
kal kaanani ku.nDal mora-pakha ur pai banmaal biraajati hai।.
murlii kar me.n adhra muskaani-tara.ng maha chhavi chhaajati hai||.
raskhaani lakhe tan piit paTa sat daamini-sii duti laajati hai।.
vahi baa.nsurii kii dhuni kaan pare kulkaani hiyo taji bhaajati hai||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कृष्ण की शोभा तथा उनकी बाँसुरी के प्रभाव का वर्णन करती हुई कहती है कि हे सखि। कृष्ण के कानों में सुंदर कुंडल, सिर पर मोर-पंखों का मुकट और हृदय पर वैजयंती माला सुशोभित है। उनके हाथ में वंशी और होंठोंं पर मुस्कान की लहरें अत्यंत शोभा प्राप्त कर रही है। रसखान कवि कहते हैं कि उनके तन पर सुशोभित पीले वस्त्र को देखकर सैंकड़ों बिजलियों की शोभा लज्जित होती है। उसी बाँसुरी की ध्वनि कानों में पड़ने पर ब्रज-वनिताएँ अपने हृदय से वंश की मर्यादा छोड़ कर उसी ओर भागती है।

सेस गनेस महेस दिनेस रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


सेस गनेस महेस दिनेस सुरेसहु जाहि निरंतर गावैं।.
जाहि अनादि अनंत अखंड अछेद अभेद सुबेद बतावैं।.
नारद से सुक व्यास रहैं पचि हारे तऊ पुनि पार न पावैं।.
ताहि अहीर की छोहरिया छछिया भरि छाछ पै नाच नचावैं॥.

 

ब्रह्मा मैं ढूँढ्यो पुरानन गानन रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


ब्रह्मा मैं ढूँढ्यो पुरानन गानन वेद रिचा सुनि चौगुने चायन।.
देख्यो सुन्यो कबहूँ न कितूँ वह कैसे सरूप औ कैसे सुभायन॥.
टेरत हेरत हारि पर्यो रसखानि बतायो न लोग लुगायन।.
देखौ दुरो वह कुंजकुटीर में बैठो पलोटत राधिका पायन॥.

 

धूरि भरे अति सोभित श्यामजू रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


धूरि भरे अति सोभित श्यामजू तैसी बनी सिर सुंदर चोटी।.
खेलत खात फिरै अंगना पग पैजनी बाजति पीरी कछोटी।.
वा छवि को रसखानि बिलोकत वारत काम कला निधि कोटी।.
काग के भाग बड़े सजनी हरि-हाथ सों लै गयौ माखन-रोटी॥.
dhuuri bhare ati sobhit shyaamajuu taisii banii sir su.ndar choTii।.
khelat khaat phirai a.ngna pag paijanii baajati piirii kachhoTii।.
va chhavi ko raskhaani bilokat vaarat kaam kala nidhi koTii।.
kaag ke bhaag baड़.e sajnii hari-haath so.n lai gayau maakhan-roTii||.
dhuuri bhare ati sobhit shyaamajuu taisii banii sir su.ndar choTii।.
khelat khaat phirai a.ngna pag paijanii baajati piirii kachhoTii।.
va chhavi ko raskhaani bilokat vaarat kaam kala nidhi koTii।.
kaag ke bhaag baड़.e sajnii hari-haath so.n lai gayau maakhan-roTii||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कृष्ण की सुंदरता का वर्णन करती हुई कहती है कि धूल से सने हुए शरीर वाले श्री कृष्ण अत्यंत शोभायमान थे। ऐसी ही शोभा से युक्त उनके सिर की सुंदर चोटी बनी हुई थी। वे खेलते हुए और माखन-रोटी खाते हुए अपने आँगन में घूम रहे थे। उनके पैरों की पैंजनी बज रही थी। वे पीली लंगोटी पहने हुए थे। उनकी उस समय की शोभा को देखकर कामदेव भी अपनी करोड़ों सुंदरताओं को उस पर न्यौछावर कर रहा था। हे सखि! उस कौवे का बहुत बड़ा सौभाग्य है जो कृष्ण के हाथ से माखन-रोटी झपटकर उड़ गया।

बंसी बजावत आनि कढ़ो रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


बंसी बजावत आनि कढ़ो सो गली में अली कछू टोना सों डारैं।.
हेरि चितै तिरछी करि दृष्टि चलो गयो मोहन मूठि सी मारैं॥.
ताही घरी सों परी धरी सेज पै प्यारी न बोलति प्रानहूँ वारैं।.
राधिका जीहै तौ जीहैं सबै न तौ पीहैं हलाहल नंद के द्वारैं॥.

 

या लकुटी अरु कामरिया पर रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


या लकुटी अरु कामरिया पर राज तिहुँ पुर को तजि डारौ।.
आठहु सिद्धि नवौ निधि को सुख नंद की गाइ चराइ बिसारौ॥.
ए रसखानि जबै इन नैनन ते ब्रज के बन बाग तड़ाग निहारौ।.
कोटिक ये कलधौत के धाम करील की कुंजन ऊपर वारौ॥.
ya lakuTii aru kaamariya par raaj tihu.n pur ko taji Daarau।.
aaThahu siddhi navau nidhi ko sukh na.nd kii gaa.i charaa.i bisaarau||.
e raskhaani jabai in nainan te braj ke ban baag taड़.aag nihaarau।.
koTik ye kaldhaut ke dhaam kariil kii ku.njan uupar vaarau||.
ya lakuTii aru kaamariya par raaj tihu.n pur ko taji Daarau।.
aaThahu siddhi navau nidhi ko sukh na.nd kii gaa.i charaa.i bisaarau||.
e raskhaani jabai in nainan te braj ke ban baag taड़.aag nihaarau।.
koTik ye kaldhaut ke dhaam kariil kii ku.njan uupar vaarau||.

Explanation व्याख्या
द्वारिका में रह कर कृष्ण को ब्रज की याद आ रही है। वे व्यथित होकर रुक्मणी से कह रहे हैं कि उस लाठी और कामरी के लिए मैं तीनो लोक का राज्य एक दम छोड़ देने को तैयार हूँ, नंद की गाय चराने के लिए अणिमा आदि आठों सिद्धियों के तथा पद्म आदि नवों निधियों के सुख का त्याग करने को उद्यत हूँ। जब से मैंने अपनी इन आँखों से ब्रज के बन और तालाबों को देखा है अर्थात् मुझे उनकी याद आई है, तब से मैं उसके लिए इतना आतुर हो गया हूँ कि मैं वैभव के प्रतीक इन करोड़ों सोने-चाँदी के महलों को ब्रज के करील कुंजों के ऊपर न्यौछावर करता हूँ।

मोरपखा सिर ऊपर राखिहौं रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


मोरपखा सिर ऊपर राखिहौं गुंज की माल गरें पहिरौंगी।.
ओढ़ि पितंबर लै लकुटी बन गोधन ग्वारनि संग फिरौंगी॥.
भावतो वोहि मेरो रसखानि सों तेरे कहे सब स्वाँग करौंगी।.
या मुरली मुरलीधर की अधरान धरी अधरा न धरौंगी॥.

 

मोर−पखा सिर ऊपर राखिहौ रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


मोर-पखा सिर ऊपर राखिहौं गुंज की माला गरे पहिरौंगी।.
ओढि पितंबर लै लकुटी वन गोधन ग्वारनि संग फिरौंगी॥.
भाव तो वोहि मेरो रसखानि सो तेरे कहे सब स्वाँग करौंगी।.
या मुरली मुरलीधर की अधरान धरी अधरा न धरौंगी॥.
mora-pakha sir uupar raakhihau.n gu.nj kii maala gare pahirau.ngii।.
oDhi pita.mbar lai lakuTii van godhan gvaarani sa.ng phirau.ngii||.
bhaav to vohi mero raskhaani so tere kahe sab svaa.ng karau.ngii।.
ya murlii murliidhar kii adhraan dharii adhra n dharau.ngii||.
mora-pakha sir uupar raakhihau.n gu.nj kii maala gare pahirau.ngii।.
oDhi pita.mbar lai lakuTii van godhan gvaarani sa.ng phirau.ngii||.
bhaav to vohi mero raskhaani so tere kahe sab svaa.ng karau.ngii।.
ya murlii murliidhar kii adhraan dharii adhra n dharau.ngii||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कहती है कि हे सखि! मैं मोर-मुकुट को अपने सिर के ऊपर पहनूँगी, गुंजों की माला गले में धारण करूँगी। पीला वस्त्र ओढ़कर और हाथ में लाठी लेकर तथा ग्वालिन बनकर जंगल-जंगल गायों के पीछे फिरूँगी। कृष्ण मेरा प्रिय है और उसे प्राप्त करने के लिए तेरे कहने से सारा स्वाँग भर लूँगी, किंतु कृष्ण की मुरली को, जो वे ओठों पर रक्खे रहते हैं, नीचे नहीं धरूँगी।

कान्ह भए बस बाँसुरी के रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कान्ह भए बस बाँसुरी के अब कौन सखी हमकों चहिहै।.
निस द्यौस रहै सँग साथ लगी यह सौतिन तापन क्यों सहिहै॥.
जिन मोहि लियो मनमोहन को रसखानि सदा हमकों दहिहै।.
मिलि आओ सबै सखी भाग चलैं अब तो ब्रज मैं बँसुरी रहिहै॥.

 

या लकुटी अरु कामरिया पर रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


या लकुटी अरु कामरिया पर राज तिहूँ पुर को तजि डारौं।.
आठहुँ सिद्धि नवो निधि को सुख नंद की गाइ चराइ बिसारौं॥.
रसखानि कबौं इन आँखिन सों ब्रज के बन बाग तड़ाग निहारौं।.
कोटिक रौ कलधौत के धाम करील के कुंजन ऊपर वारौं॥.

 

धूर भरे अति शोभित स्याम रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


धूर भरे अति शोभित स्याम जू तैसी बनी सिर सुंदर चोटी।.
खेलत खात फिरें अँगना पग पैंजनी बाजती पीरी कछोटी॥.
वा छवि को रसखानि बिलोकत बारत काम–कला निज कोटी।.
काग के भाग बड़े सजनी हरि हाथ सों ले गयो माखन रोटी॥.

 

ब्रह्म मै ढूँढ्यौ पुरानन गानन रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


ब्रह्म मै ढूँढ्यौ पुरानन गानन वेद-रिचा सुनि चौगुने चायन।.
देख्यौ सुन्यौ कबहूँ न कितूँ वह कैसे सरूप औ कैसे सुभायन।.
टेरत हेतर हारि पर्यौ रसखानि बतायौ न लोग लुगायन।.
देखौ दुरौ वह कुंज-कुटीर मै बैठौ पलोटत राधिका पायन॥.
brahm mai Dhuu.nDhyau puraanan gaanan veda-richa suni chaugune chaayan।.
dekhyau sunyau kabhuu.n n kituu.n vah kaise saruup au kaise subhaayan।.
Terat hetar haari paryau raskhaani bataayau n log lugaayan।.
dekhau durau vah ku.nj-kuTiir mai baiThau paloTat raadhika paayan||.
brahm mai Dhuu.nDhyau puraanan gaanan veda-richa suni chaugune chaayan।.
dekhyau sunyau kabhuu.n n kituu.n vah kaise saruup au kaise subhaayan।.
Terat hetar haari paryau raskhaani bataayau n log lugaayan।.
dekhau durau vah ku.nj-kuTiir mai baiThau paloTat raadhika paayan||.

Explanation व्याख्या
रसखान कहते हैं कि मैंने ब्रह्म को पुराणों के गीतों में ढूँढ़ा, वेद-ऋचाओं को चौगुने चाव से इसीलिए सुना कि शायद उन्हीं से ब्रह्म का पता चल जाए। मेरे सारे प्रयत्न निष्फल हुए। मैंने उसे न तो कहीं सुना और न कहीं देखा। मैं यह भी नहीं जान पाया कि उसका स्वरूप और स्वभाव कैसा है। उसे पुकारते हुए, उसकी खोज करते हुए मैं थक गया और किसी भी पुरुष या स्त्री ने उनका पता नहीं बताया। अंत में वह मुझे कुंज-कुटीर में छिपकर बैठे हुए राधा के पैरों को दबाता हुआ दिखाई दिया।

बागन काहे को जाओ पिया रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


बागन काहे को जाओ पिया, बैठी ही बाग़ लगाय दिखाऊँ।.
एड़ी अनार सी मौरि रही, बहियाँ दोए चंपे की डार नवाऊँ॥.
छातिन मैं रस के निबुआ अरु घूँघट खोलि कै दाख चखाऊँ।.
टाँगन के रस के चसके रति फूलनि की रसखानि लूटाऊँ॥.
baagan kaahe ko jaa.o piya, baiThii hii baagh lagaay dikhaa.uu.n।.
eड़.ii anaar sii mauri rahii, bahiyaa.n do.e cha.npe kii Daar navaa.uu.n||.
chhaatin mai.n ras ke nibu.a aru ghuu.nghaT kholi kai daakh chakhaa.uu.n।.
Taa.ngan ke ras ke chaske rati phuulani kii raskhaani luuTaa.uu.n||.
baagan kaahe ko jaa.o piya, baiThii hii baagh lagaay dikhaa.uu.n।.
eड़.ii anaar sii mauri rahii, bahiyaa.n do.e cha.npe kii Daar navaa.uu.n||.
chhaatin mai.n ras ke nibu.a aru ghuu.nghaT kholi kai daakh chakhaa.uu.n।.
Taa.ngan ke ras ke chaske rati phuulani kii raskhaani luuTaa.uu.n||.

Explanation व्याख्या
कोई नायिका नायक से कह रही है कि हे प्रियतम! तुम बाग़ में क्यों जाते हो? मैं घर बैठे ही तुम्हें बाग़ लगाकर दिखा सकती हूँ। मेरी एड़ियाँ अनार की भाँति फूल रही हैं, मानो ये ही अनार हैं। दोनो बाँहें ही मानो चंपे की डालें हैं। छाती मे उभरे हुए स्तन ही मानो रस भरे नींबू हैं। मैं घूँघट खोलकर तुम्हें द्राक्षा चखा सकती हूँ, अर्थात् मेरे अधरों के चुंबन में द्राक्षा का आनंद भरा हुआ है। रसखान कहते हैं कि छुहारों का रस तुम्हें चखा सकती हूँ और प्रेम की कलियाँ तुम पर लुटा सकती हूँ।

कान्ह भए बस बाँसुरी के रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कान्ह भए बस बाँसुरी के अब कौन सखि! हमको चहिहै।.
निसद्यौस रहे संग साथ लगी यह सौतिन तापन क्यौं सहिहै॥.
जिन मोहि लियौ मन मोहन को रसखानि सदा हमको दहिहै।.
मिलि आऔ सबै सखि! भागि चलैं अब तौ ब्रज में बंसुरी रहि है॥.
kaanh bha.e bas baa.nsurii ke ab kaun sakhi! hamko chahihai।.
nisadyaus rahe sa.ng saath lagii yah sautin taapan kyau.n sahihai||.
jin mohi liyau man mohan ko raskhaani sada hamko dahihai।.
mili aa.au sabai sakhi! bhaagi chalai.n ab tau braj me.n ba.nsurii rahi hai||.
kaanh bha.e bas baa.nsurii ke ab kaun sakhi! hamko chahihai।.
nisadyaus rahe sa.ng saath lagii yah sautin taapan kyau.n sahihai||.
jin mohi liyau man mohan ko raskhaani sada hamko dahihai।.
mili aa.au sabai sakhi! bhaagi chalai.n ab tau braj me.n ba.nsurii rahi hai||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कृष्ण की बाँसुरी के प्रति सौतिया-डाह प्रकट करती हुई कहती है कि हे सखि! कृष्ण तो अब बाँसुरी के वश में हो गए हैं, अतः अब हमें कौन प्यार करेगा? अर्थात् कृष्ण तो केवल अपनी बाँसुरी को ही प्रेम करते हैं, अतः यह सौतिया दु:ख हमसे नहीं सहा जाता। इस बाँसुरी ने दूसरों का मन मोहने वाले कृष्ण का भी मन मोह लिया है, इसीलिए यह हमें सदैव दु:ख देती रहती है। इस दु:ख से छूटने का तो केवल यही उपाय है कि सारी सखियाँ इकट्ठी होकर ब्रज से भाग चलें, क्योंकि अब तो ब्रज में यह बाँसुरी ही रहेगी।

प्रान वही जु रहै रिझि वा पर रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


प्रान वही जु रहै रिझि वा पर रूप वही जिहि वाहि रिझायौ।.
सीस वही जिन वे परसे पद अंक वही जिन वा परसायौ॥.
दूध वही जु दुहायौ री वाही दही सु सही जु वही ढरकायौ।.
और कहाँ लौ कहौं रसखानि री भाव वही जु वही मन भायौ॥.
praan vahii ju rahai rijhi va par ruup vahii jihi vaahi rijhaayau।.
siis vahii jin ve parse pad a.nk vahii jin va parsaayau||.
duudh vahii ju duhaayau rii vaahii dahii su sahii ju vahii Dharkaayau।.
aur kahaa.n lau kahau.n raskhaani rii bhaav vahii ju vahii man bhaayau||.
praan vahii ju rahai rijhi va par ruup vahii jihi vaahi rijhaayau।.
siis vahii jin ve parse pad a.nk vahii jin va parsaayau||.
duudh vahii ju duhaayau rii vaahii dahii su sahii ju vahii Dharkaayau।.
aur kahaa.n lau kahau.n raskhaani rii bhaav vahii ju vahii man bhaayau||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कहती है कि वे ही प्राण हैं जो कृष्ण पर रीझ जाए, वही रूप है जो कृष्ण को रिझा ले। वही सिर है जो कृष्ण के चरणों का स्पर्श करे, हृदय वही है जिसने कृष्ण का स्पर्श किया गया हो। वही दूध है जो कृष्ण ने दुहा है, वही दही है जो उसने बिखेरी है। रसखान कहते हैं कि और कहाँ तक कहूँ, भाव भी वही है जो कृष्ण को अच्छा लगता है। कहने का अभिप्राय यह है कि इंद्रियो की और भावों की सार्थकता तभी है जब वे कृष्ण को या तो अपनी ओर आकृष्ट कर सकें, अथवा उसकी ओर आकृष्ट हो जाए।

मेरो सुभाव चितैवे को माइ री रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


मेरो सुभाव चितैवे को माइ री लाल निहारि कै बंसी बजाई।.
वा दिन ते मोहि लागी ठगौरी सी लोग कहै कोई बावरी आई॥.
यों रसखानि घिर्यो सिगरो ब्रज जानत वे कि मेरो जियराई।.
जौ कोउ चाहै भलौ अपनो तौ सनेह न काहू सो कीजियौ माई॥.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कहती है कि हे सखि! मेरा स्वभाव देखने के लिए, मुझे देखकर, कृष्ण ने अपनी बंसी बजाई। उसी दिन से मुझ पर जादू-सा चल गया है। लोग मुझे देखकर कहते है कि कोई पगली आ गई है, अर्थात् लोग मुझे पगली समझते है। रसखान कहते हैं कि इस प्रकार सारे ब्रज के निवासी मुझे घेर लेते है। मेरे मन की या तो कृष्ण जानते है या मैं स्वयं जानती हूँ। यदि इस जगत् में कोई अपना भला चाहता है तो उसे कभी भी किसी से प्रेम नहीं करना चाहिए।

काननि दै अँगुरी रहिवो रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


काननि दै अँगुरी रहिवो जबही मुरली धुनि मंद बजै है।.
मोहनी ताननि सो रसखानि अटा चढि गोधन गैहै तौ गैहे॥.
टेरि कहौ सिगरे ब्रज लोगनि काल्हि कोऊ सु कितौ समुझे है।.
माइ री वा मुख की मुसकानि सम्हारी न जैहे न जैहे न जैहे॥.
kaanani dai a.ngurii rahivo jabhii murlii dhuni ma.nd bajai hai।.
mohanii taanani so raskhaani aTa chaDhi godhan gaihai tau gaihe||.
Teri kahau sigre braj logani kaalhi ko.uu su kitau samujhe hai।.
maa.i rii va mukh kii muskaani samhaarii n jaihe n jaihe n jaihe||.
kaanani dai a.ngurii rahivo jabhii murlii dhuni ma.nd bajai hai।.
mohanii taanani so raskhaani aTa chaDhi godhan gaihai tau gaihe||.
Teri kahau sigre braj logani kaalhi ko.uu su kitau samujhe hai।.
maa.i rii va mukh kii muskaani samhaarii n jaihe n jaihe n jaihe||.

Explanation व्याख्या
एक गोपी अपनी सखी से कहती है कि जब कृष्ण की मंद-मंद मुरली बजती है, तब चाहे कोई मेरे कानों में अँगुरी दे दे, अर्थात् मुझे वह तान न सुनने दे, चाहे कृष्ण अटारी पर चढ़कर मोहने वाली तानों के साथ गौचारण के गीत गाए; मैं सारे ब्रज के लोगों से पुकार-पुकार कर इस बात को कहती हूँ कि कल चाहे कोई कितना ही समझाए, परंतु हे सखि! मुझसे कृष्ण के मुख की मुस्कान सँभाली नहीं जाती, अर्थात् मैं कृष्ण के प्रेम में बहुत ही व्याकुल और उन्मत्त हो गई हूँ।

शंकर से सुर जाहि भजैं रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


शंकर से सुर जाहि भजैं चतुरानन ध्यान में धर्म बढ़ावै।.
नेक हिये में जो आवतही महाजड़ मूढ़ रसखान कहावैं।.
जा पर सुंदर देवबधू नहिं बारत प्रान अबार लगावैं।.
ताहि अहीर की छोहरियाँ छछिया भरि छाछ पै नाच नचावैं॥.

 

प्रेम मरोरि उठै तब ही रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


प्रेम मरोरि उठै तब ही मन पाग मरोरनि मे उरझावै।.
रूसे से ह्वै दृग मोसो रहै लखि मोहन मूरति मो पै न आवै॥.
बोले बिना नहि चैन परै रसखानि सुने कल श्रीनन पावै।.
भौह परोरिबो री रूसिबो झुकिवो पिय सो सजनी सिखरावै॥.
prem marori uThai tab hii man paag marorani me urjhaavai।.
ruuse se hvai drig moso rahai lakhi mohan muurati mo pai n aavai||.
bole bina nahi chain parai raskhaani sune kal shriinan paavai।.
bhauh paroribo rii ruusibo jhukivo piy so sajnii sikhraavai||.
prem marori uThai tab hii man paag marorani me urjhaavai।.
ruuse se hvai drig moso rahai lakhi mohan muurati mo pai n aavai||.
bole bina nahi chain parai raskhaani sune kal shriinan paavai।.
bhauh paroribo rii ruusibo jhukivo piy so sajnii sikhraavai||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कृष्ण के प्रति अपने प्रेम का वर्णन करती हुई कहती है कि हे सखि! जब भी वह अपनी पगड़ी के घुमावों में मेरे मन को उलझाता है, तभी मेरा प्रेम सजग उठता है। मेरे नेत्र मुझसे रूठे हुए से रहते हैं और वे कृष्ण को देख कर मेरे वश में नहीं रहते। कृष्ण की बातें सुने बिना मुझे चैन नहीं पड़ता, तथा उसकी बातें सुनने पर कानों को आनंद प्राप्त होता है। यह सुन कर उसकी सखी ने प्रियतम से भौंह मोड़ने की, वक्र दृष्टि से देखने की, रूठने की तथा फिर मान जाने की शिक्षा दी।

फागुन लाग्यौ जब ते तब ते रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


फागुन लाग्यौ जब ते तब ते ब्रजमंडल धूम मच्यौ है।.
नारि नवेली बचै नहिं एक विसेख यहै सवै प्रेम अच्यौ है।.
साँझ सकारे वही रसखानि सुरंग गुलाल लै खेल रच्यौ है।.
को सजनी निलजी न भई अब कौन भटू जिहिं मान बच्यौ है॥.
phaagun laagyau jab te tab te brajma.nDal dhuum machyau hai।.
naari navelii bachai nahi.n ek visekh yahai savai prem achyau hai।.
saa.njh sakaare vahii raskhaani sura.ng gulaal lai khel rachyau hai।.
ko sajnii niljii n bha.ii ab kaun bhaTuu jihi.n maan bachyau hai||.
phaagun laagyau jab te tab te brajma.nDal dhuum machyau hai।.
naari navelii bachai nahi.n ek visekh yahai savai prem achyau hai।.
saa.njh sakaare vahii raskhaani sura.ng gulaal lai khel rachyau hai।.
ko sajnii niljii n bha.ii ab kaun bhaTuu jihi.n maan bachyau hai||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से कहती है कि हे सखि! जबसे फागुन का महीना लगा है, तब से सारे ब्रज-मंडल से धूम मची हुई है। कोई भी युवती इस धूमधाम से नहीं बची है और सभी ने एक विशेष प्रकार का प्रेम पी लिया है। प्रातः और सांय आनंद-सागर कृष्ण लाल गुलाल लेकर फाग का खेल खेलते रहते हैं। हे सजनी! इस फागुन के महीने में कौन ऐसी ब्रजबाला है जो निर्लज्ज नहीं बन गई है तथा जिसका मान बचा रह गया है?

यह देखि धतूरे के पात चवात रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


यह देखि धतूरे के पात चवात औ गात सो धूलि लगावत है।.
चहुँ ओर जटा अटकै लटके फनि सो कफनी फहरावत हैं॥.
रसखानि जेई चितवै चित दै तिनके दुखदुंद भजावत हैं।.
गज खाल कमालकी माल विसाल सो गाल वजावत आवत है॥.
yah dekhi dhatuure ke paat chavaat au gaat so dhuuli lagaavat hai।.
chahu.n or jaTa aTkai laTke phani so kaphnii phahraavat hai.n||.
raskhaani je.ii chitvai chit dai tinke dukhdu.nd bhajaavat hai.n।.
gaj khaal kamaalakii maal visaal so gaal vajaavat aavat hai||.
yah dekhi dhatuure ke paat chavaat au gaat so dhuuli lagaavat hai।.
chahu.n or jaTa aTkai laTke phani so kaphnii phahraavat hai.n||.
raskhaani je.ii chitvai chit dai tinke dukhdu.nd bhajaavat hai.n।.
gaj khaal kamaalakii maal visaal so gaal vajaavat aavat hai||.

Explanation व्याख्या
रसखान शिव की स्तुति करते हुए कहते हैं कि यह देखो शिव धतूरे के पत्ते चबाते हैं तथा शरीर में धूलि लगाते हैं। उनकी जटाएँ चारों और बिखर कर लटक रही हैं। उनके गले में पड़ा हुआ सर्प साधु-वस्त्र के समान दिखाई दे रहा है। रसखान कहते हैं कि जो मन लगाकर शिव की इस मूर्ति को देखते हैं, शिव उनके दु:खों को नष्ट करते हैं। वे गज की खाल ओढ़े, कपालों की माला पहने हुए गाल बजाते हुए आते हैं।

खेलतु फाग लख्यी पिय प्यारी रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


खेलतु फाग लख्यी पिय प्यारी को ता सुख की उपमा किहिं दीजै।.
देखत ही बनि आवै भलै रसखान कहा है जो वारि न कीजै॥.
ज्यौं ज्यौं छबीली कहै पिचकारी लै एक लई यह दूसरी लीजै।.
त्यौं त्यौं छबीलो छकै छवि छाक सो हेरै हँसे न टरै खरौ भीजै॥.
khelatu phaag lakhyii piy pyaarii ko ta sukh kii upma kihi.n diijai।.
dekhat hii bani aavai bhalai raskhaan kaha hai jo vaari n kiijai||.
jyau.n jyau.n chhabiilii kahai pichkaarii lai ek la.ii yah duusarii liijai।.
tyau.n tyau.n chhabiilo chhakai chhavi chhaak so herai ha.nse n Tarai kharau bhiijai||.
khelatu phaag lakhyii piy pyaarii ko ta sukh kii upma kihi.n diijai।.
dekhat hii bani aavai bhalai raskhaan kaha hai jo vaari n kiijai||.
jyau.n jyau.n chhabiilii kahai pichkaarii lai ek la.ii yah duusarii liijai।.
tyau.n tyau.n chhabiilo chhakai chhavi chhaak so herai ha.nse n Tarai kharau bhiijai||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखी से फाग-लीला का वर्णन करती हुई कहती है कि हे सखि! मैंने कृष्ण और उनकी प्यारी राधा को फाग खेलते हुए देखा। उस समय की जो शोभा थी, उसकी किस प्रकार उपमा दी जा सकती है। उस समय की शोभा तो देखते ही बनती है और कोई भी ऐसी वस्तु नहीं है जो उस शोभा पर न्यौछावर न की जा सके। ज्यों-ज्यों वह सुंदरी राधा चुनौती देकर एक के बाद दूसरी पिचकारी कृष्ण के ऊपर चलाती है, त्यों-त्यों वे रूप के नशे में मस्त होते जाते हैं। राधा की पिचकारी को देखकर वे हँसते तो हैं, पर वे वहाँ से भागे नहीं और खड़े-खड़े भीगते रहे।

अँखियाँ अँखियाँ सों सकाय रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


अँखियाँ अँखियाँ सों सकाय मिलाय हिलाय रिझाय हियो भरिबो।.
बतियाँ चितचोरन चेटक सी रस चारु चरित्रन ऊँचरिबो॥.
रसखानि के प्रान सुधा भरियो अधरान पै त्यों अधरा धरिबो।.
इतने सब मैन के मोहनी जंत्र पै मंत्र बसीकर सी करिबो॥.

 

बाँकी बिलोकनि रंग भरी रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


बाँकी बिलोकनि रंग भरी रसखानि खरी मुसकानि सुहाई।.
बोलत बैन अमीनिधि चैन महारस ऐन सुने सुखदाई।.
सजनी बन में पुर बीथिन में पिय गोहन लागो फिरै मोरि माई।.
बाँसुरी टेर सुनाइ अली अपनाइ लई ब्रजराज कन्हाई॥.

 

श्री सुख यौ न बखान सकै रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


श्री सुख यौ न बखान सकै वृषभान सुता जू को रूप उजारो।.
हे रसखान तू ज्ञान संभार तरैनि निहार जु रीझन हारो।.
चारु सिंदूर को लाल रसाल लसै ब्रज बाल को भाल टिकारो।.
गोद में मानौ विराजत है घनस्याम के सारे को सारे को सारो॥.
shrii sukh yau n bakhaan sakai vrishabhaan suta juu ko ruup ujaaro।.
he raskhaan tuu j~na.aan sa.mbhaar taraini nihaar ju riijhan haaro।.
chaaru si.nduur ko laal rasaal lasai braj baal ko bhaal Tikaaro।.
god me.n maanau viraajat hai ghanasyaam ke saare ko saare ko saaro||.
shrii sukh yau n bakhaan sakai vrishabhaan suta juu ko ruup ujaaro।.
he raskhaan tuu j~na.aan sa.mbhaar taraini nihaar ju riijhan haaro।.
chaaru si.nduur ko laal rasaal lasai braj baal ko bhaal Tikaaro।.
god me.n maanau viraajat hai ghanasyaam ke saare ko saare ko saaro||.

Explanation व्याख्या
कोई गोपी अपनी सखि से राधा के सौंदर्य का वर्णन करती हुई कहती है कि हे सखि! राधा के मुख की शोभा का कौन वर्णन कर सकता है। उसका सौंदर्य प्रकाशित करने वाला है। रसखान कहते हैं कि हे मनुष्य! तू अपना ज्ञान संभाल और यदि तू राधा के रूप का कुछ बोध करना चाहता है तो नक्षत्रों की ओर देख, अर्थात् जिस प्रकार नक्षत्रों की प्रभा अनुपम है, उसी प्रकार राधा का रूप भी अद्वितीय है। उस ब्रजबाला के मस्तक पर लगा हुआ सिंदूर का टीका अत्यंत सुंदर एवं सरस है। वह टीका ऐसा प्रतीत होता है मानो चंद्रमा की गोद में मंगल सुशोभित हो।

आयो हुतो नियरें रसखानि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


आयो हुतो नियरें रसखानि कहा कहूँ तू न गई वह ठैया।.
या ब्रज में सिगरी बनिता सब बारति प्राननि लेत बलैया।.
कोऊ न काहू की कानि करै कछु चेटक सो जु कर्यो जदुरैया।.
गाइगो तान जमाइगो नेह रिझाइगो प्रान चराइगो गैया॥.

 

मोहन के मन भाइ गयौ रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya Arth  


मोहन के मन भाइ गयौ इक भाइ सो ग्वालिनै गोधन गायौ।.
ताको लग्यौ चट, चौहट सो दुरि औचक गात सो गात छुवायौ॥.
रसखानि लही इनि चातुरता चुपचाप रही जब लो घर आयौ।.
नैन नचाई चितै मुसकाइ सु ओट ह्वै जाइ अँगूठा दिखायौ॥.
mohan ke man bhaa.i gayau ik bhaa.i so gvaalinai godhan gaayau।.
taako lagyau chaT, chauhaT so duri auchak gaat so gaat chhuvaayau||.
raskhaani lahii ini chaaturta chupchaap rahii jab lo ghar aayau।.
nain nachaa.ii chitai muskaa.i su oT hvai jaa.i a.nguuTha dikhaayau||.
mohan ke man bhaa.i gayau ik bhaa.i so gvaalinai godhan gaayau।.
taako lagyau chaT, chauhaT so duri auchak gaat so gaat chhuvaayau||.
raskhaani lahii ini chaaturta chupchaap rahii jab lo ghar aayau।.
nain nachaa.ii chitai muskaa.i su oT hvai jaa.i a.nguuTha dikhaayau||.

Explanation व्याख्या
जब ग्वालिन ने मधुर स्वर से गोचारण का गीत गाया तो वह कृष्ण को बहुत अच्छा लगा और साथ ही गाने वाली गोपी के प्रति आकृष्ट हो गए। ग्वालिन ने अचानक लज्जा के कारण अपना शरीर अपने शरीर से छिपा लिया, अर्थात् वह लज्जा के कारण सिमट गई। रसखान कहते हैं कि उसने इतनी चतुरता से कार्य किया कि जब तक उसका घर नहीं आया तब तक तो वह चुपचाप रही और जब उसका घर आ गया तो आँखे नचाकर, मुस्कुराकर और ओट में होकर कृष्ण को अँगूठा दिखाकर अपने घर में घुस गई।

गावैं गुनी गनिका गंधर्ब औ रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


गावैं गुनी गनिका गंधर्ब औ सारद सेस सबै गुन गावत।.
नाम अनंत गनंत गनेस ज्यौं ब्रह्मा त्रिलोचन पार न पावत।.
जोगी जती तपसी अरु सिद्ध निरंतर जाहि समाधि लगावत।.
ताहि अहीर की छोहरियाँ छछिया भरि छाछ पै नाच नचावत॥.

 

सोहत हैं चँदवा सिर मौर रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


सोहत हैं चँदवा सिर मौर के जैसियै सुंदर पाग कसी है।.
तैसियै गोरज भाल बिराजति जैसी हिये बनमाल लसी है॥.
रसखानि विलोकत बौरी भई दृग मूँदि कै ग्वालि पुकारि हँसी है।.
खोलि री घूँघट खोलौं कहा वह मूरति नैनन माँझ बसी है॥.

 

सुन री पिय मोहन की बतियाँ रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


सुन री पिय मोहन की बतियाँ अति ढीठ भयो नहिं कानि करै।.
निसि वासर औसर देत नहीं छिनहीं छिन द्वारे ही आनि अरै।.
निकसौ मति नागरि डोंड़ी बजी ब्रजमंडल में इह कौन भरै।.
अब रूप की रौर परी रसखानि रहै तिय कोऊ न माँझ घरै॥.

 

भौंह भरी बरुनी सुथरी अतिसै  रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


भौंह भरी बरुनी सुथरी अतिसै अधरानि रँगी रंग रातौ।.
कुंडल लोल कपोल महाछबि कुंजनि तें निकस्यो मुसिकातौ।.
रसखानि लखै मग छुटि गयो डग भूलि गई तन की सुधि सातौ।.
फूटि गयो दधि को सिर भाजन टूटिगो नैननि लाज को नातौ॥.

 

नैननि बंकनि साल के बाननि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


नैननि बंकनि साल के बाननि झेलि सकै अस कौन नबेली।.
बेधत है हिय तीछन कोर सुमारि गिरी तिय कोटिक हेली॥.
छोड़ै नहीं छिनहूँ रसखानि सु लागी फिरै द्रुम सों जनु बेली।.
रौर परी छबि की ब्रजमंडल कुंडल गंडनि कुंतल केरी॥.

 

जा दिन तें निरख्यो नंदनंदन रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


जा दिन तें निरख्यो नंदनंदन कानि तजी घर बंधन छूट्यौ।.
चारु बिलोकनि की निसि मार सम्हार गई मन मार ने लूट्यौ।.
सागर को सरिता जिमि धावत रोकि रहे कुल को पुल टूट्यौ।.
मत्त भयो मन संग फिरै रसखानि सरूप सुधारस घूट्यौ॥.

 

मेजं मनोहर मूरि लखै रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


मेजं मनोहर मूरि लखै तबहीं सबहीं पतहीं तज दीनी।.
प्रान पखेरू परे तलफैं वह रूप के जाल में आस अधीनी॥.
आँख सौं आँख लड़ी जबहीं तब से ये रहैं अँसुवा रँगभीनी।.
या रसखानि अधीन भईं सब गोपाल की तजि लाज नवीनी॥.

 

लोक की लाज तजी तबहीं रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


लोक की लाज तजी तबहीं जब देख्यो सखी ब्रजचंद सलोनो।.
खंजन मीन सरोजन की छवि गंजन नैन लला दिनहोनो॥.
रसखानि निहारि सकें जु सम्हारि कै को तिय है वह रूप सुठोनो।.
भौंह कमान सों (जोहन) कों सब बेधत प्राननि नंद को छौनो॥.

 

एक तैं एक लों काननि में

रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  

एक तैं एक लों काननि में रहै ढीठ सखा सब लीने कन्हाई।.
आवत ही हौं कहौं लों कहों कोउ कैसें सहै अति की अधिकाई।.
खायो दही मेरो भाजन फोर्यो न छोड़त चीर दिवावै दुहाई।.
रसखानि तिहारी सौं एरी जसोमति भागे मरू करि छूटन पाई॥.

 

बंक बिलोकनि है दुखमोचन रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


बंक बिलोकनि है दुखमोचन दीरघ लोचन रंग भरे हैं।.
घूमत बारुनी पान किये जिमि झूमत आनन रंग ढरे हैं।.
गंडनि पै किलकै छबि कुंडल नागरि नैन बिलोकि अरे हैं।.
रसखानि हरैं ब्रजबालनि को मन ईषत हाँसि के पानि परे हैं॥.

 

अति लोक की लाज समूह रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


अति लोक की लाज समूह में घेरि कै राखि थकी भव संकट सों।.
पल में कुलकानि की मेड़नकी नहिं रोकी रुकी पल के पट सों।.
रसखानि सों केतो उचाटि रही उचटी न सँकोच की औचट सों।.
अलि कोटि कियो हटकी न रही अँटकी अँखिया लटकी लट सों॥.

 

कल कानन कुंडल मोरपखा रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कल कानन कुंडल मोरपखा उर पैं बनमाल बिराजति है।.
मुरली कर मैं अधरा मुसकानि तरंग महाछबि छाजति है।.
रसखानि लखै तन पीतपटा सत दामिनी की दुति लाजति है।.
वह बाँसुरी की धुनि कान परें कुलकानि हियो तजि भाजति है॥.

 

खंजन नैन फँसे पिंजरा रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


खंजन नैन फँसे पिंजरा छबि नाहिं रहै थिर कैसहूँ माई।.
छूटि गई कुलकानि सखी रसखानि लखी मुसिकानि सुहाई॥.
चित्र कढ़े से रहैं मेरे नैन न बैन कढ़ै मुख दीनी दुहाई।.
कैसी करौं जिन जाव अली सब बोलि उठैं यह बावरी आई॥.

 

आजु गई हुती भोरही हौं रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


आजु गई हुती भोरही हौं रसखानि रई कहि नंद के भौंनहिं।.
बाको जियौ जुग लाख करोर जसोमति को सुख जात कह्यौ नहिं।.
तेल लगाइ लगाइ कै अंजन भौंह बनाइ बनाइ डिठौनहिं।.
डालि हमेलनि हार निहारत बारत ज्यौं चुचकारत छौंनहिं॥.

 

खेलत फाग सुहाग भरी रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


खेलत फाग सुहाग भरी अनुरागहिं लालन कों धरि कै।.
मारत कुंकुम केसरि के पिचकारिन में रँग कों भरि कै॥.
गेरत लाल गुलाल लली मनमोहिनी मौज मिटा करि कै।.
जात चली रसखानि अली मदमस्त मनों मन कों हरि कै॥.

 

उनहीं के सनेहन सानी रहैं रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


उनहीं के सनेहन सानी रहैं उनहीं के जु नेह दिवानी रहैं।.
उनहीं की सुनै न औ बैन त्यों सैन सों चैन अनेकन ठानी रहैं।.
उनहीं संग डोलन में रसखानि सबै सुख सिंधु अघानी रहैं।.
उनहीं बिन ज्यों जलहीन ह्वै मीन सी आँखि मेरी अँसुवानी रहैं॥.

 

मैन मनोहर बैन बजै सु रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


मैन मनोहर बैन बजै सु सजे तन सोहत पीत पटा है।.
यों दमकै चमकै झमकै दुति दामिनी की मनो स्याम छटा है।.
ए सजनी ब्रज राजकुमार अटा चढ़ि फेरत लाल बटा है।.
रसखानि महामधुरी मुख की मुसकानि करै कुलकानि कटा है॥.

 

दोउ कानन कुंडल मोरपखा रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


दोउ कानन कुंडल मोरपखा सिर सोहै दुकूल नयो चटको।.
मनिहार गरे सुकुमार धरे नट भेस अरे पिय को टटको॥.
सुभ काछनी बैजनी पैंजनी पामन आमन में न लगै झटको।.
वह सुंदर को रसखानि अली जु गलीन मैं आइ अबै अँटको॥.

 

जा दिन तें मुसिकानि चुभी उर रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


जा दिन तें मुसिकानि चुभी उर ता दिन तें जु भई बनवारी।.
कुंडल लोल कपोल महा छवि कुंजन तें निकस्यो सुखकारी॥.
हौ सखी आवत ही बगरै पंग पैंड़ तजी रिझई बनवारी।.
रसखानि परी मुसकानि के पानिन कौन गहै कुलकानि बिचारी॥.

 

आजु' सखी नँदनंदन रो तकि रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


आजु सखी नँदनंदन रो तकि ठाढ़ो है कुंजनि की परछाहीं।.
नैन बिसाल की जोहन को सर बेधि गयो हियरा जिय माहीं॥.
घाइल घूमि खुमार गिरी रसखानि सँम्हारत अंगन नाहीं।.
तापर वा मुसिकानि की डौंड़ी बजी ब्रज में अबला कित जाहीं॥.

 

बारहीं गोरस बेंचि री आजु रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


बारहीं गोरस बेंचि री आजु तूँ माइ कै मूड़ चढ़ै कत मौड़ी।.
आवत जात लौं होयगी साँझ भटू जमुना भतरौंड लों औड़ी॥.
ऐसे में भेंटत ही रसखानि ह्यौ हैं अँखियाँ बिन काज कनौड़ी।.
एरी बलाइ ल्यों जाइगी बाज अबै ब्रजराज सनेह की डौड़ी॥.


देखन कों सखी नैन भए न रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


देखन कों सखी नैन भए न सने तन आवत गाइन पाछैं।.
कान भए इन बातन के सुनिबे कों अमीनिधि बोलन आछैं॥.
पै सजनी न सम्हारि परै वह बाँकी बिलोकन कोर कटाछैं।.
भूलि गयो न हियो मेरी आली जहाँ पिय खेलत काछिनी काछैं॥.

 

कौन को लाल सलोनो सखी रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


कौन को लाल सलोनो सखी वह जाकी बड़ी अँखियाँ अनियारी।.
जोहन बँक बिसाल के बाननि बेधत हैं घट तीछन भारी।.
रसखानि सम्हारि परै नहिं चोट सु कोटि उपाय करौं सुखकारी।.
भाल लिख्यो बिधि हेत को बंधन खोलि सकै अस को हितकारी॥.

 

सुंदर स्याम सिरोमनि मोहन रसखान के सवैया Raskhan ke Savaiya  


सुंदर स्याम सिरोमनि मोहन जोहन मैं चित चोरत है।.
बाँके बिलोकनि की अवलोकनि नोकनि कै दृग जोरत है।.
रसखानि महावर रूप सलोने को मारग तैं मन मोरत है।.
ग्रहकाज समाज सबै कुल लाज लला ब्रजराज को तोरत है॥.

  

रसखान परिचय 

रसखान

रसखान (जन्म:1548 ई) कृष्ण भक्त मुस्लिम कवि थे। [1]उनका जन्म पिहानीभारत में हुआ था। हिन्दी के कृष्ण भक्त तथा रीतिकालीन रीतिमुक्त कवियों में रसखान का अत्यंत महत्त्वपूर्ण स्थान है। वे विट्ठलनाथ के शिष्य थे एवं वल्लभ संप्रदाय के सदस्य थे। रसखान को 'रस की खान' कहा गया है। इनके काव्य में भक्तिशृंगार रस दोनों प्रधानता से मिलते हैं। रसखान कृष्ण भक्त हैं और उनके सगुण और निर्गुण निराकार रूप दोनों के प्रति श्रद्धावनत हैं। रसखान के सगुण कृष्ण वे सारी लीलाएं करते हैं, जो कृष्ण लीला में प्रचलित रही हैं। यथा- बाललीला, रासलीला, फागलीला, कुंजलीला, प्रेम वाटिका, सुजान रसखान आदि। उन्होंने अपने काव्य की सीमित परिधि में इन असीमित लीलाओं को बखूबी बाँधा है। मथुरा जिले में महाबन में इनकी समाधि हैं|


No comments:

Featured post

हिंदी भजन लिरिक्स | भजन-संग्रह | Bhajan Lyrics in Hindi

लोकप्रिय हिंदी भजन लिरिक्स विभिन्न कलाकारों , भक्त कवियों और संतों द्वारा गाए और रचाए गए भजन गीत भक्ति गीत का लिखित संग्रह क्लिक कर पढ़ें एवं...

Labels

Aakhari Kalaam Aalam Sheikh Kavita Aansu Aao Aao Yashoda Ke Laal Aao Rama Bhog Lagao Shyama Aaradhya Shri Ram lyrics Aarti Geet Aawazon Ke Ghere Ab Kripa Karo Shri Ram Nath Dukh Taaro acharya ramchandra shukla Achyutashtakam lyrics Ada Jafri ada Zafri Adam Gondvi Adeem Hashmi Ghazal Adil Mansuri Ghazal ae maalik tere bande Agam Singh Giri Agyatvaas Katha Ahmad Mushtaq Ghazal Ahmed Faraz Ghazal Ahmed Nadeem Qasami Ghazal ai ishq hamein barbaad na kar Aisi Bhole Ki Re Chadhi Hai Baraat Aitbar Sajid Ghazal Ajneya ke quote Akbar Allahabadi Akbar Allahabadi Ghazal Akbar Allahabadi Ke Kisse Akbar-Birbal Akharavat Akhilesh Tiwari Ghazal Akhtar Shirani Ghazal AKHTAR SHIRANI NAZM AKHTARUL IMAN NAZM Akshay Upadhyay ki Kavita Albeli Ali ke Pad Ali Sardar Jafri Ghazal Allama Iqbal Ghazal Alok Dhanwa Kavita amarkant poet stories Ambika Datt Vyas Ameer Minai Ghazal ameer minai ghazals Amir Khusrow Dohe- Kavita-geet-paheliya Ana Qasmi Ghazal Anamika Anamika Suryakant Tripathi "Nirala" kavita Anand Bakshi Andher Nagri Chaupat Raja Angika Bhakti Geet Angika Bujoval Geet Angika Fekda Angika Koshi Geet Angika Lokgatha Angika Lori Geet- Lokgeet Angika Manon Geet Angika Ritu Geet Angika Sohar Geet Anjana Bhatt Ankhiyan Hari Darshan Ki Pyasi Ankita Jain Anmol Vachan Sangrah Hindi Anoop Jalota Ansar Kambari Ghazal Arjundas Kediya Arun Kamal Kavita ashaar Ashok Anjum Ghazal Ashok Anjum ghazals Ashok Chakradhar Ashtak ashtakam Asrar Ul Haq Majaz Ghazal Asrarul Haq Majaz Asrarul Haq Majaz ke kisse atal bihari vajpayi Ath Shri Krishnashtakam lyrics Ath Shri Shiv Ashtakam lyrics Atha Shri Ganeshashtakam lyrics athaniyan kahani Atima Awadhi lokgeet Ayodhya Singh Upadhyay Harioudh Kavita Aziz Azad Aziz Bano Darab Wafa Aziz Lakhnavi Aziz Warsi Baal Ali Baal Geet Baal Mahabharat Katha baal sahitya baalgeet baanke bihari ji ashtak baas kahani baba kavne nagariya bachchon ke gaane Bada Natkhat Hai Re Badhawa Geet Bagheli Lokgeet Bahadur Shah Zafar Ghazal Baiga Geet Baiga Lokgeet Bairisal Bakhna Banarasi Das ke Chhappay. Banarasi Das ke Kavitt Banarasi Das ke Pad Banarasi Das ke Sawaiya Bangla Geet Bangla Lokgeet Barahmasa Geet Barahmasi Geet Bari Aatik Geet Barve Ramayan Ji Bashar Nawaz Ghazal Bashir Badra Bashir Badra ke Kisse Batgamni Geet Beet Gaye Din lyrics Bekal Utsahi Bekal Utsahi Ghazals Betal Pachchisi Bhadawari lokgeet Bhagavad Gita Bhagavad Gita Chapter Bhagavad Gita Hindi Bhagwan Meri Naiya lyrics Bhagwati Charan Verma Bhagwwat Rasik Bhaj Man Mere Ram Naam bhajan bhajan lyrics bhajan lyrics in hindi bhajan sangrah bhajan-pad-mishrit Bhakt Rupkala Bhakt Surdas Ji bhaktikaal kavi bhakto ke dohe Bhanubhakta Acharya Bharat Bhushan Agrawal Bharat Bhushan Agrawal kavita Bharat Durdasha Bharatendu Harishchandra Bharatendu Harishchandra Ghazal Bharatendu Harishchandra Kavita Bheel Geet Bheru Bhairav Geet Bhil Lokgeet Bhojpuri Geet bhojpuri rakhi geet Bhole Nath ke Bhajan Bhupati Kavi ke Dohe Bhupi Sherchan Bihari bimalda kahani bindu je ke bhajan bindu ji maharaj rachna Bindu Ji Rachna Biography Birha Geet Biyah se Diragaman Geet Brij Narayan Chakbast Budhesar Biyah Geet Budhjan Bulla Sahab bulle shah Bundeli Banna Geet Bundeli Dadre Geet Bundeli Faag Geet Bundeli Gali Geet Bundeli Sohar Geet Bundeli Varsha Geet Chacha Hit Vrindavandas Chalisa Likhi hui Chalisa Lyrics chalisa lyrics hindi chalisa sangrah Chalo Re Sakhiyan lyrics Chanakya Chand Bardai's Doha Chand Bardai's Pad Chand Bardai's Raso Kavya Chandrakant Devtale Kavita Chandrakant Devtale poem Chandrakanta Upanyas Chaturbhuj Das ke Pad Chaturbhujdas Chaturthi Geet Chaumasa Geet Cheegat Geet Chetavar Geet Chhainya Chhainya Chhamasa Geet Chhatisgarh Lokgeet Chheehal Panch Saheli Geet Chhitswami ke Pad. छीतस्वामी के पद Chhitswami Pad Chhotelal Das Ji Ke Bhajan Children Stories Chitradhar Chitswami ke pad Chuhar Chori Pakaria Geet couplet Daag Dehalvi Daag Dehalvi ke kisse Dadu Dayal Dadu Dayal Bhajan dadu ke bhajan Dahkan Geet Damad Geet Dariya Bihar Wale das paise aur dadi Data Ram Diye Hi Jata daya kar daan Dayabai Dayaram Deendayal Giri deshbhakti kavita Devadas Devendra Kumar Bangali Devi Geet Devi Jagdamba Geet Devi-Devataak Geet Devkinandan Khatri Novel Devsen Dhanna Bhagat Dharmvir Bharti Dharmvir Bharti kavita Dharmvir Bharti poetry Dharnidas Bhajan Sangrah Dhol Nagada Dhruvdas ke Dohe Dhruvdas ke Pad Dhruvdas ke Savaiyya dhuan kahani Dinbandhu Deenanath dingal kavi Diva Ni Divete Doha doha of vidhyapati Dohawali Dohe dohe gurujan ke Dohe Of Bulleh Shah Dohe Sant Guru Ravidas Droupadi Swyamvar Katha Dukhiyaon Ke Dukhh Door Dukhiyaon Ke Dukhh Door Kare Dularelal Bhargav Dulha Ram Siya Dulhi Ri Dushyant Kumar Dushyant Kumar Kavita ek hajar naam Ek Kanth Vishpayi Ekadashi Geet Ekadashi Story Hindi Ekadashi Vrat Katha ekadsahi vrat katha Faag Geet faag languriya bhadawari Faagu Geet Fahmida Riaz Nazm Fairy Tales India famous poetry akbar allahabadi Firak Gorakhpuri Firaq Gorakhpuri Ghazal Firaq Gorakhpuri Ke Kisse folk lore Folk Song Lyrics folk song lyrics rajasthani Folk Stories Folk Tales Fulwari Darshan Geet funny poetry Gadadar Bhatt ke Pad Gadhwali Geet gadhwali kavya Gaiye Ganpati Jag Vandan lyrics Ganpati Bappa Ki Jai Bolo Ganpati Ganesh garhwali kavya rachnaen Garibdas Gaurik Geet Gavri Bai Gawribai Gazal Geet Geet Lyrics geeta rabari top ten Ghajal Ghazal Ghazal aur SHayari Ghazal of amir minayi ghazal of poet akbar allahabadi ghazal writer Ghazals Ghazals of Akbar Hyderabadi Ghazals of Akhilesh Tiwari Ghazals of Azhar Inayati Ghazals of Bashar Nawaz Ghazals of Fahmida Riaz Ghazals of Hasrat Mohani Ghazals of Mohammad Rafi Sauda Ghazals of Shaad Azimabadi Ghazals of Shahryar Ghazal Ghazals of Shakeel Azmi Ghazals of Shakeel Badayuni Ghazal शकील बदायूनी की ग़ज़लें Ghazals of Waseem Barelvi Ghazl Ghzal Giridharan gitawali God Kavita Poem Poetry Gond Lokgeet Gopal Bhand Gopal Das Neeraj Gopal Sharan Singh Gopal Singh Nepali Gopi Geet Hindi goswami tulsidas ji Govind Swami ke Pad Gramya Gujarati Lokgeet Gujrati Lokgeet Gulzar Gulzar Ghazal Gulzar Ghazals Gulzar introduction gulzar ki kahaniyan Gulzar Sangrah Gunjan Guru Aagya Mein Nish Din Rahiye Guru Amardas Guru Angad Dev Guru Angad Dev Ji Salok Guru Nanak guru nanak dev Guru Nanak Dev Ji Guru Nanak Ke Sabad Guru Tegh Bahadur Gwalari Geet Gyanendrapati Kavita Habib Jalib Habib Jalib Nazm ham honge kaamyab hamko man ki shakti Hanuman Bahuk har desh mein tu Har Saans Mein Har Bol Mein lyrics Hari Bhajan Bina Sukh Shanti Nahi Hari Tum Haro Jan Ki Bheer Haridas Ke Pad Harihar Prasad hariodh Hariom Panwar Hariram Vyas ke Pad Harishankar Parsai Ke Vyangya Harivyas Dev Hariyanvi Lokgeet hariyanvi village songs haryanvi folk song Hasya Vyang Sangrah Hasya Vyangya Urdu ke He Govind Rakho Sharan lyrics he prabho aanand He Re Kanhiya lyrics He Rom Rom Mein Basne Wale Ram lyrics He Rom Rom Mein lyrics he shaarde ma Hemchandra Himachal Ke Lokgeet hindi chalisa lyrics hindi dohe hindi font ghazal hindi kahani hindi kahani for kids hindi kahani premchand hindi kahaniya hindi kavita hindi kids children story Hindi Lyrics Hindi Nibandh hindi poetry freedom hindi poetry of nirmala putul hindi prathna Hindi quote hindi satire hindi stories hindi story hindi story by gulzar Hindi story for kids hindi vyangya Hit Harivansh ke Pad Humein Nand Nandan Mol Liyo i Kavita Important Days incorrect words in hindi Indeevar Indraprasth Katha Insha Allah Khan Insha Ghazals in Hindi introduction Isuri itni shakti hamein Jaamun ka Ped Story Jaan Kavi Jaant Geet Jab Se Lagan Lagi Prabhu Teri Jai Jai Giribar Raj Kisori Jai Ram Ramaramanam Shamanam lyrics Jai Shankar Prasad Hindi Stories Jai Shankar Prasad Hindi Story Jaishankar Prasad Jalte Hue Van Ka Vasant Jamal kavi Jan Nisar Akhtar Janaki Mangal Janm Sanskarak Geet japur ji sahib Jasuram Jaswant Singh Jat Jatin Geet Jaun Elia Jaun Eliya Jeevan Singh Jhamdas Jharna Jharni Geet Jhummari Geet Jigar Moradabadi Jigar Moradabadi Ghazal Jigar Moradabadi Ke Kisse jogira geet John Eliyaa Joindu Joodiram Josh Malihabadi Josh Malihabadi ke Kisse Judiram Bhajan Kaafi Of Bulleh Shah Kabeer kabeer bhajan kabir bhajan Kabir Bhajan Sangrah Lyrics Kabir ke Bhajan Kabir Ke Dohe kafiya Kahani kahaniyan Kaifi Azmi Kailash Gautam kajli lokgeet Kajli lokgeet khari boli Kajri Geet Kaka Hathrasi Kala Aur Boodha Chand Kamayani Kanan-Kusum Kanauji Lokgeet Kanhiya Kanhiya Tujhe Aana Padega Karikanha Biyah Geet Karuna Bhari Pukar Sun kashmiri lok katha Kaushalya Rani Apne Lala Ko Dulrave Kavi Daulat Kavi Pradeep Lyrics kaviraja bankidas Kavit Kavita Kavita Sangrah kavita sangrah आवाज़ों के घेरे दुष्यन्त kavitaa Kavitt kaviyon ke dohe Kavya Natak Kedarnath Agrawa Kedarnath Singh Keshavdas ke Savaiya khadi boli wedding geet Khadi Ke Phool Khari Boli Lok Geet Khelauna Geet Khuman Bandijan Khumar Barabankvi Ghazal Kishan Saroj kiski kahani Kisse Kobar Geet Korku Geet Korku Lokgeet Kripanivas Kriparam Kriparam Khidiya sauratha Krishn Bihari Noor Krishna Bhajan Lyrics Krishna Chander krishna gitawali Krishnadas ke Pad kshatriya naai aur bhikhari ki kahani Kuch bhi ban bas kayar mat ban Kuchh Aur Nazmein Kumauni Lokgeet Kunkada Geet Kunwar Mahendra Singh Bedi ke Kisse Kunwar Narayan Kusma Haran Geet Kusumagraj Kutban ke Kadvak l Kavita Laakh ka Ghar Katha Laal Kavi ki Rachnaen Laalju Priyaju Naamavali Lachika Rani Lagni Geet Lalil Kishori Bhajan Lalitkishori Lalitmohini Dev Lalnath latife Latife बशीर बद्र के क़िस्से Latiife Laxmi Prasad Devkota Lehar Lekhnath Paudyal Llatiife Lok katha Lok-Katha Chhattisgarh Lok-Katha Manipuri Lok-Katha Uttarakhand Lokgeet Lokgeet Lyrics Lokpriya krishna bhajan lyrics Lyrics Lyrics from movie lyrics of kids song lyrics of krishna bhajan popular Ma Tara Ashirvad maa shaarde Madanashtak Rahim Madhujwal Madhurashtakam lyrics magahi geet magahi lokgeet maghi geet Mahadevi Verma Mahakavi poet kalidas mahakavya Mahalakshmiashtakam Mahapatra Narhari Bandijan Mahuak Geet Maithili Lokgeeet Maithili lokgeet Majaj Lakhnavi Ghazal Makhan Chor Makhanlal Chaturved Malaar Geet Malik Muhammad Jayasi Malukdas Malukdas Pad malvi ganesh geet malvi lokgeet Malvi Lokgeet lyrics in Hindi Man Tadpat Hari Darshan Ko Aaj lyrics manavta ke mandir MangalGaan Manikdeh Salhes Darshan Geet Manjhan ke Kadvak mansarovar story collection Manu Hariya Marathi Lokgeet Matiram Mayawi Sarovar Katha meer taqi meer ghazal meer taqi meer ghazals Meerabai Ke Bhajan Lyrics Meghdoot Mahakavi Kalidasa Meri Tan Heriye milti hai zindagi mein mohabbat mir taqi mir ghazal Mira Bai Ke Pad Mira ke Bhajan MiraBai pad explanation Mirza Ghalib MIRZA GHALIB Ghazal Mirza Ghalib Latiife Misc Poetry Misc. Poetry Gulzar Mishrit Geet Mitadas Mohan Momin Khan Momin moral story for kid Motiram Biyah Geet Motivational Story mrigavati Mubarak ke Dohe Muktak Mukund Madhav Govind Mulla Nasruddin Muna Madan Mundan Geet Munj munshi premchand Munshi Premchand kahani Munshi Premchand ke Upanyas munshi premchand ki kahani munshi premchand ki kahanni Munshi Premchand Quote Muztar Khairabadi Ghazal na tha kuchh to KHuda tha Nabhadas Nachyo Bahut Gopal Nagar-Shobha Rahim Nagaridas Nakta Geet nanakdev ji Nand Kishore lyrics Nanddas ji ka Pad Nanddas Ji ki Rachna Nandoi Geet Naqsh Layalpuri narendra sharma Narottamdas Ji Granth Nasir Kazmi Ghazal Nasir Kazmi Ghazal Ghazals नासिर काज़मी ग़ज़लें navgeet Nawaz Deobandi Nawaz Deobandi Ghazal Naye Subhashit Nazeer Banarasi Nazm Nazmein Nazms Nazms Of Fahmida Riaz Nepali Kavi Nida Fazli nimadi geet Nimari geet Nipat Niranjan Nirgun Geet Nirmala Putul Kavita निर्मला पुतुल की कविताएँ Nirmala Putul poem Noon Meem Rashid Ghazal Novel Obaidullah Aleem Ghazal old Wedding Song Paat Bhari Sahari Pabani Geet Pad pad Vyakhya Padawali Raidas Padmakar Padmavat Padmavati Pallav Panchtantra Hindi Kahani Pandav Dhritrashtra Katha Panwari Lokgeet Parba Pokhri Yagya Geet Parichay Parichhan Geet Parmanand das Parmanand das ke Pad Parsat Pad Pavan Parvati mangal Parveen Shakir Ghazal Parwati Mangal Paryayvachi Shabd patriotic poe patriotic poem patriotism hindi poem Pavas Geet Pawan Karan Kavita Pawan Karan pem Pawari Lok geet Pawari Lokgeet Phanishwar Nath Renu Phooli Bai Pirzada Qasim Ghazal Ghazals poem Poem for Kids Poems poet poetry poetry Pawan Karan popular ghazals Popular Poems of Manglesh Dabral Prabal Prem Ke Paale Prabhu Ko Bisar lyrics Prabhu Tero Naam prasidh bhajan prayer in hindi Premchand Stories Premlata Prithviraj Raso Puchhta kyon shesh kitni raat Puhkar bhaktikaal kavi Puhkar ke Dohe Pukhraj Punjabi folk song Punjabi Lokgeet Qateel Shifai Qita Quote quote in hindi Quote of Acharya Ramchandra Shukla Quote of Antonio Gramsci Quote of Bhuvaneshvar Quote of Chanakya Quote of Dharmveer Bharti Quote of Dhumil धूमिल के कोट्स उद्धरण Quote of Doodhnath Singh Quote of Elfriede Jelinek Quote of Gabriel Garcia Marquez Quote of Gajanan Madhav Muktibodh Quote of Ganganath Jha Quote of George Orwell Quote of Gorakh Pandey Quote of Gyanranjan Quote of Harishankar Parsai Quote of Hindi Poet Agyeya Quote of Jaishankar Prasad Quote of Jean Cocteau Quote of Kedarnath Singh Quote of Krishn Baldev Vaid Quote of Kunwar Narayan Quote of Mahatma Gandhi Quote of Malyaj Quote of Manglesh Dabral Quote of Manohar Shyam Joshi Quote of Mark Twain Quote of Mohan Rakesh Quote of Mridula Garg Quote of Namvar Singh Quote of Naveen Sagar Quote of Nirmal Verma Quote of Peter Handke Quote of Phanishwarnath Renu Quote of Premchand Quote of Rabindranath Tagore Quote of Raghuvir Sahay Quote of Rajkamal Choudhary Quote of Ranier Maria Rilke Quote of Trilochan Quote of Yun Fusse quotes Raag Halur Geet Raas Geet Raat Pashmine Ki Radha Krishna Bhajan Radha Raas Bihari Raghubar Tumko Meri Laaj Raghurajsingh Rahim ki Rachnaen Raidas Raja Mehdi Ali Khan Lyrics Rajasthani Geet Rajasthani Lokgeet Lyrics Rajasthani lyrics Rajasthani song lyrics in hindi Rajesh Joshi Rajinder Manchanda Bani Ram Bin Tan Ko Ram Birajo Hriday Bhavan Mein Ram Bolo Ram Ram Do Nij Charno Mein Sthaan Ram Kare So Hoy Re Manwa ram ki shakti pooja suryakant tripathi nirala Ram Prasad Bismil Ram Ram Kahe Na Bole Ram Sahay Das Ram Sumir Ram Sumir lyrics Ramagya Prashna Ramanath Awasthi Geet Ramashankar Yadav VIdrohi Ramavtar Tyagi Kavita Ramcharandas Ramcharitmanas Ramcharitmanas Tulsidas Ramdarsh Mishra Ramdarsh Mishra Kavita Ramdev Ji ke Geet Ramdhari Singh Dinkar Ramdhari Singh Kavyateerth Ramhi Ram Bas Ramhi Ramkumar Verma Ramrasrangmani Rasik Ali Raskhan Biography Raskhan ke Dohe Raskhan ke Savaiya Raskhan Poems Rasleen Rasnidhi Raso Kavya Ratnawali ravi par kahani Ravidas ji ke Shabad Ravindra Jain Ravindra Jain Hindi Geet Ray Deviprasad Poorn Ritu aa Parvak Geet Rom Rom Mein Rama Hua Hai lyrics RONA SER MA Roopsaras Ropani Geet Roti Geet Rukmani Sammari Geet Saanjh Geet Sabad Sagar Siddiqui sahastra naam sahastra namawali Sahir Ludhianvi Ghazal sahir ludhiyanvi Sahjobai Sain Bhagat Sakhin Madhya Siya Sohati Salhes Geet salok salok nanakdevji ke Sama Chakeba Geet Samdaun Geet Sammari Geet Sankata Mochana Hanumanashtaka Sanskrit lok geet Sanskrit Shlok Sant Babalal Sant Kavi Vrind sant keshavdas Sant Laldas ke Shabd aur Dohe Sant Parshuram Sant Peepa Sant Pipa Sant Ravidas Sant Ravidas ke Pad Sant Saligram Sant Shivdayal Singh Sant Shivnarayan sant surdas bhajan Sant Tukaram Sant Tukaram ke Pad Santhali Lokgeet santo ke dohe Saqi Faruqi saravati prathna Sarv Shaktimate Paramatmane satire Satyanarayan Kaviratn Savaiya Savaiyya Saveya Sawan Geet Sawan lokgeet khari boli school prayers Senapati ke Kavitt Shaad Azimabadi Ghazal Shaan Shabad Shabad Of Bulleh Shah Shabd Shabd Raidas Ji Shad Azimabadi Ghazal Shaharyar Ghazal Shahryar Ghazal Shail Chaturvedi Shail Chaturvedi Kavita Shailendra Shakuni Pravesh Katha shalok Shambhunath Singh Sharan Mein Aaye Hain lyrics Shariq Kaifi Shaukat Thanvi Shaukat Thanvi ke Kisse Shayari shayari of ameer minai Sheikh Chilli Sher Sher Shayari on Various Topics Shiv Ashtakam lyrics Shiv Bhajan Lyrics Shiv Sampati Shivji Ka Byah lyrics shlok Shree Nandkumarashtakam lyrics Shri Dinabandhvashtakam lyrics Shri Ganesh Vandana Shri Gaurishashtakam lyrics Shri Govindashtakam lyrics Shri Hanuman Chalisa Shri Hari Sharanashtakam Shri Hathi ki Rachnaen Shri Hit Chaurasi Shri Hit dhruvdas ji Shri Kalikashtakam Shri Kamalapatyashtakam Shri Krishna Bal-Madhuri Shri Krishna Gitavali Shri Krishna Krupa Kataksh Shri Krishna Saral Shri Lingashtakam lyrics Shri Narayanashtakam lyrics Shri Radha Chalisa Shri Radha krupakataksh Shri Rama Ashtakam lyrics Shri Ramachandra Ashtakam lyrics Shri Ramaprema Ashtakam Shri Rudrashtakam lyrics Shri satleela Shri Shiva Ramashtakastotram lyrics Shri Surya Mandala Ashtakam Shri Vishvanath Ashtakam lyrics Shribhatt ke Pad Shridhar Pathak Shrikant Verma Shringar-Soratha Rahim Shubh Din Pratham Ganesh Manao Shyam Teri Bansi Pukare Radha Naam lyrics Shyambihari Shrivastava Sinhasan Battisi Sohar Geet Somprabh Suri Songs Lyrics radha krishna stories in hindi Story story in hindi Story panchtantra hindi Stotra/Shloka Subhadra Kumari Chauhan Subramanyam Bharti Kavita Sudama Charit sudama chrit kavita Sudama Panday Dhumil Sudarshan Fakir Ghazals Sudhakar Dwivedi Sujan Raskhan Rachna Sukh-Varan Prabhu sukt sangrah suktam Sumiran Salhes Geet Sumitranandan Pant Sundardas Sundardas ke Savaiyya Sur Ki Gati Main lyrics Sur Sukhsagar Surdas surdas bhajan surdas bhajan lyrics Surya Ka Swagat Suryakant Tripathi Nirala Suryamal Mishran Swarna Kiran Swarndhuli taqseem kahani Tenali ram ki kahaniyan Tenali rama Tenali Raman Tirhut Geet Tora Man Darpan Kahlaye lyrics Triveni Tu Pyar Ka Sagar Hai lyrics tukhari barah maah Tulsidas tulsidas ji tulsidas ji ramcharitmanas Tum Meri Rakho Laaj Hari Tum Utho Siya Singar Karo tumhi ho mata pita Tyagi ki kavita Udasi Geet Udayraj Jati Uncategorized unchi edi wali mam Upanyas Upnayan Geet Urdu Shabdawali Uttra Vairagya Sandipani Vaivahik Lokgeet Rajasthani Var ke khayaba kaal Geet Vasant Geet Vidayi Geet Vidhyapati ki rachnaen Vidur Niti Hindi Vidyapati ke dohe Vidyapati ke geet Vikram Vikramorvasiyam Play Kalidasa Vikrat ka Bhram Katha vinay pachasa baanke bihari ji Vinod Kumar Shukl Kavita Vishnu Vaman Shirwadkar Vivah Geet vivah lokgeet khari boli Vividh Geet Viyogi Hari Vrat Kathaen vyangya vyangya kavita Wali Dakni Ghazal Wali Dakni Ki Ghazal aur SHayari ya kundendutusharhardhavala Yaar Julahe Yaari Sahab Yagana Changezi Yash Malviya Kavita Yash Malviya poem Yash Malviya poetry Yashomati Maiya Se Bole Nandlala lyrics Yog Geet Yudhishtar Vedna Katha Yugaant Yuglaananysharan Yugpath Yugvani Zafar Iqbal Ghazal अ से ज्ञ तक विलोम शब्द हिंदी संग्रह अकबर इलाहाबादी अकबर इलाहाबादी के क़िस्से अकबर इलाहाबादी ग़ज़ल अकबर हैदराबादी अकबर हैदराबादी की ग़ज़लें अकबर-बीरबल अंकिता जैन अक्षय उपाध्याय की कविताएँ अखरावट अंखियाँ हरि दरसन की प्यासी अखिलेश तिवारी अख़्तर शीरानी ग़ज़ल अख़्तर शीरानी नज्म अख़्तर-उल-ईमान नज़्म अगमसिँह गिरी अंगिका ऋतु गीत अंगिका कोशी गीत अंगिका फेकड़ा गीत अंगिका बुझौवल गीत अंगिका भक्ति गीत अंगिका मनौन गीत अंगिका लोकगाथा अंगिका लोकगीत अंगिका लोरियाँ अंगिका सोहर गीत अच्युताष्टकम् अंजना भट्ट अज़हर इनायती की ग़ज़लें अज़ीज़ आज़ाद अज़ीज़ बानो दाराब वफ़ा अज़ीज़ लखन अज़ीज़ लखनवी ग़ज़लें अज़ीज़ लखनवी शेर अज़ीज़ वारसी अज्ञातवास अज्ञेय अज्ञेय के उद्धरण अटल बिहारी वाजपेयी अतिमा अंतोनियो ग्राम्शी के कोट्स अथ श्री कृष्णाष्टकम् अथ श्री गणेशाष्टकम् अथ श्री शिवाष्टकम् अदम गोंडवी अदा ज़ाफ़री अदीम हाशमी गजल अदीम हाशमी ग़ज़लें अंधेर नगरी चौपट्ट राजा अनमोल वचन अना क़ासमी की गजलें अनामिका अनूप जलोटा अब कृपा करो श्री राम नाथ दुख टारो अंबिकादत्त व्यास अमीर खुसरो के दोहे- गीत -कविता -पहेलियाँ अमीर मीनाई ग़ज़ल अयोध्या सिंह उपाध्याय हरिऔध कविताएँ अरुण कमल की कविताएँ अर्जुनदास केडिया अर्थ सहित Rahim ke Dohe अलबेलीअलि के पद अली सरदार जाफ़री ग़ज़ल अल्लामा इक़बाल ग़ज़ल अवधी गीत अवधी जाँत गीत अवधी देवी गीत अवधी नकटा गीत अवधी निर्गुण गीत अवधी फाग गीत अवधी बारामासी गीत अवधी बाल-गीत अवधी बिरहा गीत अवधी रोटी गीत अवधी रोपनी गीत अवधी लोकगीत अवधी विदाई गीत अवधी विवाह गीत अवधी सावन गीत अवधी सोहर गीत अशोक अंजुम ग़ज़लें अशोक चक्रधर अष्टक अष्टकम असरार-उल-हक़ मजाज़ असरार-उल-हक़ मजाज़ ग़ज़ल अंसार कंबरी की हिंदी ग़ज़लें अहमद नदीम क़ासमी ग़ज़ल अहमद फ़राज़ ग़ज़ल अहमद मुश्ताक ग़ज़ल आओ आओ यशोदा के लाल आओ रामा भोग लगाओ श्यामा आखरी कलाम आचार्य रामचंद्र शुक्ल आचार्य रामचंद्र शुक्ल के कोट्स आदिल मंसूरी ग़ज़ल आनंद बख्शी आराध्य श्रीराम आलम शेख की कविता आल्हा ऊदल गीत भोजपुरी आवाज़ों के घेरे इंद्रप्रस्थ इंशा अल्ला खाँ 'इंशा' की ग़ज़लें ईश्वर पर कविताएँ ईसुरी की फाग उत्तरा उदयराज जती उद्धरण उबटन मगही उबैदुल्लाह अलीम ग़ज़ल उर्दू शब्दावली उर्दू-हिन्दी शब्दकोश एक कंठ विषपायी एक क्षत्रिय एकादशी व्रत कथा एल्फ्रीडे येलिनेक के कोट्स ऐ इश्क़ हमें बर्बाद न कर ऐतबार साजिद ग़ज़ल ऐसी भोले की रे चढ़ी है बरात कजरी झूला उत्सव गीत क़तील शिफ़ाई कन्नौजी लोकगीत कन्हैया कन्हैया तुझे आना पड़ेगा कबीर के दोहे कबीर के भजन कबीर भजन करुणा भरी पुकार सुन कला और बूढ़ा चाँद कवि आलोक धन्वा कविता कवि चन्द्रकान्त देवताले कविता कवि जमाल कवि भूषण कविता कविता नेपाली कविताएँ कविताएं कवित्त कहानियाँ कहानियां कहानी काका हाथरसी कातक न्हाण के गीत काफिया काव्य काव्य-नाटक क़िता किशन सरोज कुंकड़ा (प्रभाती) गीत कुछ और नज्में कुछ भी बन बस कायर मत बन कुंडलियाँ कुतुबन के कड़वक कुंदनलाल कुमाँऊनी लोकगीत कुंवर नारायण कुँवर नारायण के कोट्स कुँवर महेंद्र सिंह बेदी सहर के क़िस्से कुंवा पूजन गीत कुसुमाग्रज कुसुमाग्रज मराठी कविताएँ कृपानिवास कृपाराम कृपाराम बारहठ खिड़िया का सोरठा कृष्ण चंदर कृष्ण बलदेव वैद के कोट्स कृष्ण बिहारी नूर कृष्ण भक्ति कवि कृष्ण भजन लिरिक्स कृष्ण लौकिक गीत गढ़वाली कृष्णदास के पद केदारनाथ अग्रवाल केदारनाथ सिंह केदारनाथ सिंह के कोट्स केशवदास के सवैया कैफ़ी आज़मी कैलाश गौतम कोट्स कोरकू खांचा ऊमून गीत कोरकू मिमलाव गीत कोरकू लोकगीत कोरकू विवाह गीत कोरकू विविध गीत कोरकू सिडोली गीत कौशल्या रानी अपने लला को दुलरावे खादी के फूल खुमान बंदीजन ख़ुमार बाराबंकवी ख़ुमार बाराबंकवी की ग़ज़लें खेती-बाड़ी के गीत गंगा स्नान गीत भोजपुरी गंगानाथ झा के कोट्स गजल ग़ज़ल ग़ज़ल ghazal ग़ज़ल Ghazal गजलें ग़ज़ले ग़ज़लें गजानन माधव मुक्तिबोध के कोट्स गढ़वाली काव्य रचनाएँ गढ़वाली प्रमुख काव्य रचनाएँ गढ़वाली लोकगीत गणपति गणेश गणपति बप्पा की जय बोलो गदाधर भट्ट के पद गरीबदास गवरी बाई गाइए गणपति जग वंदन गारी गीत गिरिधारन गीत गीत गढ़वाली गीतकार- इंदीवर गुंजन गुजराती लोकगीत गुरु अमरदास गुरु आज्ञा में निश दिन रहिये गुरु तेग़ बहादुर गुरु नानक गुरु नानक के सबद गुरु नानक देव जी की रचनाएँ गुरू अंगद देव जी गुलज़ार गुलज़ार ग़ज़ल गुलज़ार परिचय गेब्रियल गार्सिया मार्ख़ेस के कोट्स गोंड गीत गोंड लोकगीत गोपाल भाँड़ गोपाल सिंह नेपाली गोपालदास नीरज गोपालशरण सिंह गोपी गीत गोरख पांडेय के कोट्स गोविंद स्वामी के पद गोस्वामी तुलसीदास ग्यारस (एकादशी) गीत ग्राम्या चक्की के गीत चक्रवर्ती राजगोपालाचारी चक्रवर्ती राजगोपालाचारी Bheem aur Hanuman Ji Katha चतुर्भुजदास चतुर्भुजदास के पद चंद्रकांता उपन्यास चाचा हितवृंदावनदास चाणक्य के कोट्स चालीसा चालीसा लिरिक्स चालीसा संग्रह चालीसा हिंदी चालो रे सखियाँ चीगट गीत चौथ चन्दा गीत भोजपुरी चौंफला गीत गढ़वाली चौमासा बारामासा गीत गढ़वाली छत्तीसगढ़ी गीत छप्पय छीहल की रचना छैंया-छैंया छोटेलाल दास भजन जन्म के गीत जन्म गीत ज़फ़र इक़बाल की ग़ज़लें जब से लगन लगी प्रभु तेरी जय जय गिरिबरराज किसोरी जय राम रमारमनं शमनं जय शंकर प्रसाद हिंदी कहानियां जयशंकर प्रसाद जयशंकर प्रसाद के कोट्स जयशंकर प्रसाद हिंदी कहानी जलते हुए वन का वसन्त जसवंत सिंह जसुराम जाँ निसार अख्तर जागो बंसीवारे ललना जान कवि जानकी -मंगल जामुन का पेड़ जिगर मुरादाबादी जिगर मुरादाबादी के क़िस्से जिगर मुरादाबादी ग़ज़लें जीवन परिचय जीवन सिंह जैन कवि जॉर्ज आरवेल के कोट्स जोइंदु जोश मलीहाबादी जोश मलीहाबादी के क़िस्से ज्ञानरंजन के कोट्स ज्ञानेन्द्रपति ज़्यां कॉक्त्यू के कोट्स झामदास डग्गा तिनताला गीत तुम उठो सिया सिंगार करो तुम मेरी राखो लाज हरि तुलसीदास तुलसीदास जी तू प्यार का सागर है तेनाली रमन तेनाली रामा तेनालीराम तोरा मन दर्पण कहलाये त्रिलोचन के कोट्स त्रिवेणी दयाबाई के दयाराम दरिया (बिहार वाले) दाग़ देहलवी दाग़ देहलवी के क़िस्से दाता राम दिये ही जाता दादरा गीत दादू के भजन दादू दयाल दादू दयाल भजन दामाद के गीत दीनदयाल गिरि दीनबन्धु दीनानाथ दुखियों के दुख दूर करे दुलारेलाल भार्गव दुष्यंत कुमार दुष्यन्त कुमार दूधनाथ सिंह के कोट्स दूलह राम सीय दुलही री देवकीनन्दन खत्री उपन्यास देवठणी के गीत देवसेन देवादास देवी के गीत देवी जगदम्बा गीत देवी माँ के गीत देवी-देवता गीत देवीशंकर अवस्थी के कोट्स देवेंद्र कुमार बंगाली देशभक्ति कविता देशभक्ति गीत भोजपुरी देसी गीत दोहा दोहावली दोहे दौलत कवि द्रौपदी स्वयंवर धन्ना भगत धरनीदास जी के भजन धर्मवीर भारती कविता धर्मवीर भारती के कोट्स ध्रुवदास के दोहे ध्रुवदास के पद ध्रुवदास के सवैया न था कुछ तो ख़ुदा था नक़्श लायलपुरी नज़ीर बनारसी नज़्म नज़्में नणदोई के गीत नंददास जी की रचनाएं नंददास पद नये सुभाषित नरेन्द्र शर्मा नरोत्तमदास नरोत्तमदास कविता नवमी गीत भोजपुरी नवाज़ देवबंदी ग़ज़ल नवीन सागर के कोट्स नाई और भिखारी की कहानी नागरीदास नाच्यो बहुत गोपाल नाभादास के छप्पय नाभादास के पद नामवर सिंह के कोट्स नामावली नामावली भगवान की नारायण नासिर काज़मी ग़ज़ल निदा फाज़ली निपट निरंजन निमाड़ी गीत निमाड़ी लोकगीत निर्गुण गीत भोजपुरी निर्मल वर्मा के कोट्स नून मीम राशिद ग़ज़लें नेपाली कविता पंच सहेली गीत पंचतंत्र की कहानी पंजाबी लोकगीत पतित पावन सुने. Hari Patit Pavan Sune पद पद अर्थ पदावली संत रैदास पद्माकर-रीतिकाल कवि पद्मावत पनघट के गीत परछन गीत परमानंद दास के पद परवीन शाकिर की ग़ज़लें परसत पद पावन पराती गीत भोजपुरी परिचय पर्यायवाची शब्द पर्व गीत पल्लव पवन करण की कविताएँ पँवारी लोक गीत पवारी लोकगीत पँवारी लोकगीत पांडवों का धृतराष्ट्र के प्रति व्यवहार पाण्डव लौकिक गाथाएँ गढ़वाली पात भरी सहरी पार्वती-मंगल पिंडदान गीत भोजपुरी पितर नेवतौनी गीत भोजपुरी पितु मातु सहायक स्वामी . Pitu Matu Sahayak Swami lyrics पीटर हैंडके के कोट्स पीरज़ादा क़ासीम ग़ज़ल पुखराज पुहकर कवि के कवित्त पूछता क्यों शेष कितनी रात पौराणिक कथाएं प्रदीप प्रबल प्रेम के पाले पड़ कर प्रभु को बिसार प्रभु तेरो नाम प्रार्थना प्रार्थना संग्रह प्रेमगीत प्रेमचंद की कहानियाँ प्रेमचंद के कोट्स प्रेमलता प्रेरक प्रसंग फगुआ गीत भोजपुरी फणीश्वर नाथ रेणु फणीश्वरनाथ रेणु के कोट्स फ़हमीदा रियाज़ की ग़ज़लें फ़हमीदा रियाज़ की नज़्में फ़हमीदा रियाज़ नज़्म फागण के गीत फ़िराक़ गोरखपुरी फ़िराक़ गोरखपुरी के क़िस्से फ़िराक़ गोरखपुरी ग़ज़ल फिल्मी गीत फूलीबाई बखना बघेली गीत बघेली लोकगीत बच्चों की कहानियाँ बड़ा नटखट है रे बधावा गीत बनारसी दास के पद बरवै रामायण हिंदी बरूआ गीत बशर नवाज़ की ग़ज़लें बशर नवाज़ ग़ज़ल बशीर बद्र बहादुर शाह ज़फ़र ग़ज़लें बांग्ला गीत बाबाफाग दहका गीत बारहमासा गीत भोजपुरी बाल अली बाल कविताएँ बाल महाभारत बाल-कविता बियाह सँ द्विरागमन धरिक गीत बिहारी बीत गये दिन बुधजन बुन्देली गारी गीत बुन्देली दादरे गीत बुन्देली बन्ना गीत बुन्देली वर्षा गीत बुन्देली सोहर गीत बुल्ला साहब बुल्ले शाह की काफियां बुल्ले शाह के दोहे बुल्ले शाह के शबद बृज नारायण चकबस्त की ग़ज़लें बेकल उत्साही की ग़ज़लें बेटा -बेटी विवाह मगही बेताल पच्चीसी बैगा गीत बैगा लोकगीत बैरीसाल भक्त रूपकला भक्त सूरदास जी रचना भक्तिकालीन रचनाकार भगवत रसिक भगवतीचरण वर्मा भगवान मेरी नैया भज मन मेरे राम नाम तू भजन भजन गीत भजन लिरिक्स भजन-संग्रह भदावरी भदावरी लोक गीत भानुभक्त आचार्य भारत भूषण अग्रवाल भारतदुर्दशा भारतेंदु हरिश्चंद्र भारतेंदु हरिश्चंद्र की कविताएँ भारतेंदु हरिश्चंद्र ग़ज़ल भारतेंदु हरिश्चंद्र नाटक भीम और हनुमान भील जनजाति गीत भील जन्म गीत भील झूमरली गीत भील फाग गीत भील भजन गीत भील मृत्यु गीत भील लोकगीत भील विवाह गीत भील सावां गीत भुवनेश्वर के कोट्स भूपति के दोहे भूपि शेरचन भेरू (भैरव) के गीत भोजपुरी लोकगीत भोले नाथ के भजन लिरिक्स मंगलेश डबराल की लोकप्रिय कविताएं मगही उबटन लोकगीत मगही गुरहत्थी गीत मगही जनेऊ गीत मगही जन्मोत्सव गीत मगही बन्ना गीत मगही मुण्डन गीत मगही मृत्यु गीत मगही मेहँदी गीत मगही लोकगीत मगही विवाह लोकगीत मगही शिव विवाह राम विवाह गीत मगही सोहर लोकगीत मजाज़ लखनवी की ग़ज़लें मंझन के कड़वक मतिराम मधुज्वाल मधुराष्टकम् मन तड़पत हरि दरसन को आज मनवा मेरा कब से प्यासा मनोहर श्याम जोशी के कोट्स मन्नू हरिया मराठी मराठी कविता मराठी लोकगीत मलयज के कोट्स मलिक मुहम्मद जायसी मलूकदास मलूकदास जी के पद महत्त्वपूर्ण दिवस महाकवि कालिदास महाकाव्य महात्मा गांधी के कोट्स महात्मा गांधी के गीत महादेवी वर्मा महापात्र नरहरि बंदीजन महालक्ष्म्यष्टकम् माखन चोर नन्द किशोर माखनलाल चतुर्वेदी मांगल गीत गढ़वाली मायावी सरोवर मारवाड़ी लोकगीत ब्याह के मार्क ट्वेन के कोट्स मालवी गणेश गीत मालवी लोकगीत मिर्ज़ा ग़ालिब मिर्ज़ा ग़ालिब की ग़ज़लें मिर्ज़ा ग़ालिब के क़िस्से मिर्ज़ा ग़ालिब ग़ज़ल मिश्रित गीत मीतादास मीर तकी मीर की ग़ज़लें मीरा के भजन मीराबाई के पद मीराबाई के भजन मुकुन्द माधव गोविन्द मुक्तक मुंज मुज़्तर ख़ैराबादी की ग़ज़लें मुंडन संस्कार गीत मुना मदन मुबारक के दोहे सवैया कवित्त मुल्ला नसरुद्दीन मुंशी प्रेमचंद मुंशी प्रेमचंद हिन्दी कहानियाँ मृगावती मृत्यु गीत मृदुला गर्ग के कोट्स मेघदूत खण्डकाव्य कालिदास मैथिली गीत मैथिली आरती गीत मैथिली उदासी गीत मैथिली उपनयन गीत मैथिली ऋतू आ पर्वक गीत मैथिली कजरी गीत मैथिली करिकन्हा बिआह गीत मैथिली कुसमा हरण गीत मैथिली कोबर गीत मैथिली खेलौना गीत मैथिली गीत मैथिली गौरीक गीत मैथिली ग्वालरि गीत मैथिली चतुर्थी गीत मैथिली चुहर चोरि पकरिया गीत मैथिली चैतावर गीत मैथिली चौमासा गीत मैथिली छौमासा गीत मैथिली जट-जटिन गीत मैथिली जन्म-संस्कारक गीत मैथिली झरनी गीत मैथिली झुम्मरि गीत मैथिली डहकन गीत मैथिली तिरहुत गीत मैथिली देवता गीत मैथिली परबा-पोखरि यज्ञ गीत मैथिली परिछन गीत मैथिली पाबनि गीत मैथिली पावस गीत मैथिली फागु गीत मैथिली फुलवाड़ि दरशन गीत मैथिली बटगबनी गीत मैथिली बरिआतीक गीत मैथिली बारहमासा गीत मैथिली बिरहा गीत मैथिली बुधेसर -बियाह गीत मैथिली मलार गीत मैथिली महुअक गीत मैथिली मानिकदह सलहेस दर्शन गीत मैथिली मिश्रित गीत मैथिली मुंडन गीत मैथिली मोतीराम-बियाह गीत मैथिली योग गीत मैथिली रास गीत मैथिली रुक्मिनि सम्मरि गीत मैथिली लगनी गीत मैथिली लोकगीत मैथिली वर कें खयबा काल गीत मैथिली वसन्त गीत मैथिली विविध गीत मैथिली समदाउन गीत मैथिली सम्मरि गीत मैथिली सलहेस गीत मैथिली सांझ गीत मैथिली सामा-चकेबा गीत मैथिली सुमिरन एवं सलहेस द्विरागमन गीत मैथिली सोहर गीत मोमिन ख़ाँ मोमिन मोहन मोहन राकेश के कोट्स मोहम्मद रफ़ी सौदा की ग़ज़लें यगाना चंगेज़ी यश मालवीय की कविताएँ यशोमती मैया से बोले नंदलाला यार जुलाहे यारी साहब युगपथ युगलान्यशरण युगवाणी युगांत युधिष्ठिर की वेदना यून फ़ुस्से के कोट्स रक्षा बंधन गीत भोजपुरी रघुबर तुमको मेरी लाज रघुराजसिंह रघुवीर सहाय के कोट्स रत्नावली रमानाथ अवस्थी के गीत रमाशंकर यादव विद्रोही रविदास जी रविदास जी पद रविन्द्र जैन रवींद्रनाथ टैगोर के कोट्स रसखान रसखान की रचनाएँ रसखान के दोहे रसखान के सवैया अर्थ रसखान परिचय रसनिधि रसलीन रसिक अली रसिक संप्रदाय रहन-सहन के गीत रहीम रहीम की रचनाएँ रहीम के दोहे राग हलूर गीत राजकमल चौधरी के कोट्स राजस्थानी लोकगीत राजस्थानी विवाह गीत राजा मेंहदी अली खान राजेन्द्र मनचंदा बानी राजेश जोशी रात पश्मीने की राधा कृष्णा भजन राधा रास बिहारी राम करे सो होय रे मनवा राम की शक्ति-पूजा सूर्यकांत त्रिपाठी निराला राम गीत राम दो निज चरणों में स्थान राम प्रसाद बिस्मिल राम बिनु तन को राम बिराजो हृदय भवन में राम बोलो राम राम राम काहे ना बोले राम सुमिर राम सुमिर रामकुमार वर्मा रामचरणदास रामचरितमानस रामचरितमानस तुलसीदास रामदरश मिश्र रामदेव जी के गीत रामधारी सिंह काव्यतीर्थ रामधारी सिंह दिनकर रामरसरंगमणि रामसहाय दास रामहि राम बस रामहि राम रामाज्ञा प्रश्न रामावतार त्यागी की कविताएँ राय देवीप्रसाद ‘पूर्ण’ रासो काव्य रीतिकाल रीतिकाल कवि रीतिकाल के कवि सुंदरदास सवैया रूपसरस रेनर मारिया रिल्के के कोट्स रैदास जी दोहे रोम रोम में रमा हुआ है लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा लचिका रानी ललित किशोरी भजन ललितकिशोरी ललितमोहिनी देव लाख का घर लाल कवि की रचनाएँ लालनाथ लिरिक्स लिरिक्स चालीसा लेखनाथ पौड्याल लोक कथा लोकगीत लोरियाँ भोजपुरी लौकिक गाथाएँ गढ़वाली वली दक्कनी की ग़ज़ल वसीम बरेलवी की ग़ज़लें विक्रम विक्रमोर्वशीयम् (नाटक) विदाई गीत भोजपुरी विदुर नीति हिंदी विद्यापति के गीत विद्यापति के दोहे विद्यापति जीवन परिचय विद्यापति ठाकुर की रचनाएं विनय पचासा विनोद कुमार शुक्ल की कविताएं विभिन्न विषयों पर शेर शायरी वियोगी हरि विराट का भ्रम विलोम शब्द विवाह गीत विविध कविता विविध गीत गढ़वाली विविध रचनाएँ विविध हरियाणवी गीत वीर रस वृंद वैराग्यसंदीपनी हिंदी शकील आज़मी की ग़ज़लें शकील बदायूनी की ग़ज़ल शकुनि का प्रवेश शब्द संत रविदास जी शंभुनाथ सिंह शरण में आये हैं शहरयार की ग़ज़लें शाद अज़ीमाबादी की ग़ज़लें शादी-ब्याह के गीत शान शायरी शारिक़ कैफ़ी शिव सम्पति शिवजी का ब्याह शिवजी भजन हिंदी लिरिक्स शिवाष्टकम् शुभ दिन प्रथम गणेश मनाओ शृंगारी कवि शेखचिल्ली शेर शैल चतुर्वेदी शैल चतुर्वेदी कविता शैलेन्द्र शौकत थानवी शौकत थानवी के क़िस्से श्याम तेरी बंसी पुकारे राधा नाम. श्यामबिहारी श्रीवास्तव श्री कमलापत्यष्टकम् श्री कालिकाष्टकम् श्री कृष्ण कृपा कटाक्ष श्री गणेश वंदना श्री गौरीशाष्टकम श्री दीनबन्ध्वष्टकम् श्री नारायणाष्टकम् श्री राधा कृपा कटाक्ष श्री राधा चालीसा श्री लिङ्गाष्टकम् श्री शिवरामाष्टकस्तोत्रम् श्री हठी श्री हनुमान चालीसा श्री हरि शरणाष्टकम् श्री हित चतुरासी जी श्री हित चौरासी जी श्रीकांत वर्मा श्रीकृष्ण गीतावली श्रीकृष्ण बाल-माधुरी श्रीकृष्ण सरल श्रीगोविन्दाष्टकम् श्रीधर पाठक श्रीनन्दकुमाराष्टकम् श्रीभट्ट के पद श्रीरामचन्द्राष्टकम् श्रीरामप्रेमाष्टकम् श्रीरामाष्टकम् श्रीरुद्राष्टकम् श्रीविश्वनाथाष्टकम् श्रीसूर्यमण्डलाष्टकम् श्रीहित मंगलगान संकट मोचन हनुमानाष्टक सखिन्ह मध्य सिय सोहति कैसे संत और कवि वृन्द संत गुरु रविदास संत जूड़ीराम के भजन संत तुकाराम संत परशुरामदेव संत पीपा संत बाबालाल संत रैदास संत लालदास के सबद संत शिवदयाल सिंह संत शिवनारायण संत सालिगराम सत्यनारायण कविरत्न संथाली लोकगीत सबद सम्पूर्ण श्रीमद्‍भगवद्‍गीता सम्पूर्ण श्रीमद्‍भगवद्‍गीताBhagavad Gita Chapter सर्व शक्तिमते परमात्मने सलहेस वंदी आ चोरमोट पकड़ब सलहेस हाजत गीत सवैया सवैये संस्कृत लोकगीत सहजोबाई सहस्त्र नामावली साक़ी फ़ारुक़ी साग़र सिद्दीक़ी सांझी के गीत सावन के गीत साहिर लुधियानवी साहिर लुधियानवी की ग़ज़लें सिंहासन बत्तीसी सीताराम सीताराम सीताराम कहिये Sitaram Kahiye सुख-वरण प्रभु सुजान रसखान सुजान-रसखान सुंदरदास सुंदरदास के सवैया सुदर्शन फ़ाकिर की ग़ज़लें सुदामा चरित सुदामा पांडेय धूमिल सुधाकर द्विवेदी सुब्रह्मण्य भारती कविता सुभद्राकुमारी चौहान सुमित्रानंदन पंत सुर की गति मैं सूक्त संग्रह सूक्तम् सूर सुखसागर सूरदास सूरदास के भजन सूरदास जी सूर्य का स्वागत सूर्यकांत त्रिपाठी "निराला" कविता सूर्यकान्त त्रिपाठी 'निराला' सूर्यमल्ल मिश्रण सेनापति के कवित्त सैन भगत सैनिक गीत सोमप्रभ सूरि सोहर गीत सोहर गीत भोजपुरी सोहर मगही सोहाग गीत स्तोत्र/श्लोक स्वर्णकिरण स्वर्णधूलि स्वामी हरिदास के पद हनुमान बाहुक हबीब जालिब हबीब जालिब की ग़ज़लें हबीब जालिब की नज़्म हमें नन्द नन्दन मोल लियो हर सांस में हर बोल में हरि हरि तुम हरो जन की भीर हरि भजन बिना सुख शान्ति नहीं हरिओम पंवार हरियाणवी लोकगीत हरिव्यास देव हरिशंकर परसाई की व्यंग्य रचनाएँ हरिशंकर परसाई के कोट्स हरिहर प्रसाद हरीराम व्यास के पद हसरत मोहानी की ग़ज़लें हास्य कविता हास्य कविता संग्रह हिंडौले गीत हित हरिवंश जी रचना हितहरिवंश के पद हिंदी कविता हिंदी कहानी बच्चों की हिंदी के अशुद्ध शब्द हिंदी चालीसा हिंदी भजन लिरिक्स हिंदी लोकगीत हिन्दी कविता हिन्दी कविताएँ हिन्दी निबंध हिमाचली गीत हिमाचली लोकगीत हे गोविन्द राखो शरन हे रे कन्हैया हे रोम रोम में हे रोम रोम में बसने वाले राम हेमचंद्र